Ανθρακικό ασβέστιο: Τι είναι και που χρησιμοποιείται

Eltrak - Cat banner ad

Του Φώτη Στεφανή, Διευθύνοντα Συμβούλου της BIOMHXANIKA ΟΡΥΚΤΑ ΕΛΛΑΔΟΣ ΑΒΕΕ μέλος του ΔΣ  του ΣΜΕ

Εσείς το ξέρετε ότι στην Ευρώπη καταναλίσκουμε κάθε χρόνο 4.000.000 τόνους ανθρακικού ασβεστίου εκ των οποίων ένα μεγάλο ποσοστό προέρχεται από Έλληνες παράγωγους είτε ως πρώτη ύλη είτε ως βιομηχανοποιημένο προϊόν.

Stonetech banner ad
Stonetech banner ad

Το ανθρακικό ασβέστιο είναι µία χημική ένωση, την οποία συναντούμε με μεγάλη συχνότητα στο φυσικό περιβάλλον και στους ζωντανούς οργανισμούς.

Η αλήθεια είναι ότι το ανθρακικό ασβέστιο το βρίσκουμε πλέον παντού στην καθημερινότητα μας , τρώμε πάνω σε αυτό, ζωγραφίζουμε πάνω του, το καταναλώνουμε στην προσωπική μας ζωή και το χρησιμοποιούμε ως πρώτη ύλη σε ποικίλες βιομηχανικές εφαρμογές. Όσο η κοινωνία μας εξελίσσεται τόσο η κατανάλωση του θα αυξάνεται διότι χρησιμοποιείται  σε δεκάδες εφαρμογές και αντικαθιστά άλλα ακριβότερα υλικά .

Στην Ελλάδα τα ανθρακικά πετρώματα καλύπτουν περίπου το 70% της επιφάνειάς της. Η χωρά μας είναι πλούσια σε μάρμαρα και δολομίτες, ενώ είναι από τις λιγοστές που η ποιότητα του ανθρακικού ασβεστίου που παράγεται είναι εξαιρετική λόγω της λευκότητας και της καθαρότητας του. Σημαντικές ανταγωνίστριες χώρες είναι η Τουρκιά , η Ιταλία , το Βιετνάμ, η Νορβηγία και η Ισπανία. Στον Ευρωπαϊκό χώρο καταναλώνονται στην βιομηχανία κατά μέσο άνω των 4.000.000 τόνων κατ’ έτος  ανθρακικού ασβεστίου εκ των οποίων ένα μεγάλο ποσοστό προέρχεται από Έλληνες παράγωγους είτε ως πρώτη ύλη είτε ως βιομηχανοποιημένο προϊόν.

Ας δούμε που χρησιμοποιείται το άγνωστο σε πολλούς ανθρακικό ασβέστιο, του οποίου όμως οι εφαρμογές είναι καθημερινές και πολλαπλές.

Χαρτί, Χαρτόνια & Υλικά πλήρωσης

  • Το Ανθρακικό Ασβέστιο χρησιμοποιείται σε όλους τους τύπους χαρτιού είτε ως πληρωτικό υλικό είτε ως υλικό επικάλυψης.
  • Ως πληρωτικό (filler), το Ανθρακικό Ασβέστιο προσφέρει
    • Μειωμένο κόστος πρώτων υλών
    • Βελτιωμένη ποιότητα με καλύτερη αντοχή του χαρτιού
    • Καλή αδιαφάνεια
    • Χαμηλότερο κόστος παραγωγής (καλύτερη ξήρανση, μεγαλύτερη απόδοση παραγωγής)
  • Ως Υλικό επικάλυψης οι πιο σημαντικές ιδιότητες που προσφέρει είναι: Λευκότητα
    • Γυαλάδα
    • Καλή εκτυπωσιμότητα (έλεγχος απορρόφησης μελανιού)
  • Η περιεκτικότητα του Ανθρακικού Ασβεστίου στο τελικό βιομηχανοποιημένο προϊόν ποικίλει ανάλογα με το τύπο του χαρτιού. Ενδεικτικά η περιεκτικότητα ανάλογα με την εφαρμογή είναι:
    • Εφημερίδες: ~5%
    • Υψηλής ποιότητας εκτυπώσεις (βιβλία τέχνης, ποιοτικά χαρτιά για διαφημίσεις): ~45% Χαρτί Γραφείου και βιβλία: ~25%
    • Περιοδικά: ~35% Χαρτόνια: ~7%

 

Μεμβράνες & Πλαστικές Συσκευασίες

Το Ανθρακικό Ασβέστιο συμπεριλαμβάνεται σε πολλές μεμβράνες και πλαστικές συσκευασίες.

Κυρίες εφαρμογές είναι του

  • Σε μεμβράνες πολυαιθυλενίου (PE), όπως στους σάκους απορριμμάτων,προσφέρει βελτιωμένη θερμική αγωγιμότητα, οδηγώντας έτσι σε καλύτερη απόδοση, καθώς και εξοικονόμηση κόστους πρώτων υλών αντικαθιστώντας την ακριβή ρητίνη.
  • Σε αναπνεόμενες μεμβράνες οι οποίες χρησιμοποιούνται κατά κόρον στις βρεφικές πάνες, κάνοντας χρήση τη μοναδική δομική ικανότητα που προσφέρει μια τεντωμένη μεμβράνη γεμάτη με ανθρακικό ασβέστιο.
  • Στα φιλμ πολυπροπυλενίου διαξονικού προσανατολισμού(BOPP), που χρησιμοποιούνται για ετικέτες πλαστικών φιαλών αξιοποιώντας την αυξημένη αδιαφάνεια, την ικανότητα εκτύπωσης και την αντοχή στο σχίσιμο.
  • Στις συσκευασίες τροφίμων (κουτιά τροφίμων συμβατά με μικρό κύματα) οι οποίες περιέχουν σημαντική ποσότητα Ανθρακικού Ασβεστίου και οι οποίες επιδεικνύουν αυξημένη μηχανική αντοχή στις αλλαγές της θερμοκρασίας, πέρα από τη μείωση κόστους πρώτων υλών.

Πλαστικά

Το ανθρακικό ασβέστιο χρησιμοποιείται επίσης σε εφαρμογές πλαστικών και πολυμερών.

  • Στους σωλήνες PVC, το ανθρακικό ασβέστιο καθιστά δυνατή τη μείωση της περιεκτικότητας της ακριβής ρητίνης, χωρίς όμως να επιφέρει μειωμένες μηχανικές αντοχές.
  • Σε προφίλ PVC (π.χ. κουφώματα παραθύρων), μπορεί να δώσει υψηλή στιλπνότητα, λευκότητα ταυτόχρονα μειωμένη περιεκτικότητα σε ρητίνες, ενώ αυξάνει και την αντοχή σε κρούση.
  • Τα θερμοσκληρυντικά πλαστικά που περιέχουν ανθρακικό ασβέστιο (κυρίως με βάση τον πολυεστέρα όπως αυτά που χρησιμοποιούνται στα εξαρτήματα αυτοκινήτων) έχουν μεγαλύτερη ακαμψία, ταχύτερη θέρμανση και ψύξη (για αυξημένη ταχύτητα παραγωγής) και έλεγχο της συρρίκνωσης.
  • Στα λάστιχα ή στα γάντια με φυσικό λατέξ περιέχεται ανθρακικό ασβέστιο ως πληρωτικό υλικό για μείωση του κόστους

Οικοδομικά υλικά

  • Τα οικοδομικά υλικά κάνουν εκτεταμένη χρήση του ανθρακικού ασβεστίου
  • Στα πλακάκια στέγης (κεραμίδια) χρησιμοποιούν ανθρακικό ασβέστιο για να μειώσει το κόστος πρώτης ύλης της ασφάλτου (ένα προϊόν με βάση το πετρέλαιο) και να βελτιώσει την αντοχή στο σχίσιμο.
  • Οι μοκέτες και οι πλάκες βινυλίου επωφελούνται επίσης από το μειωμένο κόστος, αλλά και από τις ιδιότητες μόνωσης που προσφέρει.

Κόλλες και στεγανωτικά υλικά

  • Στις κόλλες και τα στεγανωτικά υλικά μεγάλες ποσότητες ανθρακικού ασβεστίου χρησιμοποιούνται ως πληρωτικό μέσο για μείωση κόστους και ενίσχυση των χαρακτηριστικών τους
  • Πολλά στεγνωτικά επωφελούνται από την καλή αδιαφάνεια ή και την λευκότητα για καλύτερη εμφάνιση του τελικού προϊόντος καθώς και την χαμηλή απορρόφηση υγρασίας.
  • Η καλή λειαντική επιφάνεια και η αντοχή στις ρωγμές είναι ένα ακόμη πλεονέκτημα για τη σύνθεση στόκου από ανθρακικό ασβέστιο.
  • Ειδικά επεξεργασμένο ανθρακικό ασβέστιο το οποίο ενσωματώνεται σε κόλλες ή αυτοκόλλητα απωθεί το νερό από την επιφάνεια υαλοπετασμάτων.

Χρώματα & Υλικά επίστρωσης

  • Τα χρώματα και τα υλικά επίστρωσης χρησιμοποιούν ανθρακικό ασβέστιο ως υποκατάστατο άλλων ορυκτών, μεταξύ των οποίων και το ακριβό Διοξείδιο του Τιτανίου (TiO2)
  • Βασικά χαρακτηριστικά που προσδίδει το ανθρακικό ασβέστιο είναι η φωτεινότητα, η αδιαφάνεια και η στιλπνότητα, καθώς και η λευκότητα για την ουδετερότητα των χρωμάτων
  • Ωστόσο, προσφέρονται και αλλά οφέλη σε κάθε είδος εφαρμογών βαφής από την χρήση του τα οποία είναι
    • Τα διακοσμητικά χρώματα για εσωτερικούς χώρους χρησιμοποιούν κυρίως ανθρακικό ασβέστιο για μείωση του κόστους.
    • Τα χρώματα για εξωτερικούς χώρους είναι ανθεκτικά στις καιρικές συνθήκες λόγω της περιεκτικότητας τους σε ανθρακικό ασβέστιο.
    • Τα χρώματα οδοποιίας που περιέχουν ανθρακικό ασβέστιο παρέχουν υψηλή φωτεινότητα.
    • Τα χρώματα ηλεκτροστατικής βαφής βελτιώνονται από τον σχηματισμό λεπτής μεμβράνης χρησιμοποιώντας ειδικό επεξεργασμένο ανθρακικό ασβέστιο.

Τρόφιμα και Φάρμακα

Μια βασική ικανότητα του ανθρακικού ασβεστίου για τις ανθρώπινες χρήσεις είναι ότι είναι εντελώς αβλαβές και ουδέτερο στον άνθρωπο .

  • Οι οδοντόκρεμες χρησιμοποιούν ανθρακικό ασβέστιο για αυξημένη λευκότητα και την ελεγχόμενη λείανση, καθώς και για την ικανότητά του να εξουδετερώνει τα οξέα στο στόμα.
  • Τα φάρμακα χρησιμοποιούν ανθρακικό ασβέστιο το οποίο ελέγχει τη διάλυση του χαπιού στο σώμα και απελευθερώνει ήπια το ενεργό μόριο (εάν το ασβέστιο δεν είναι η κύρια λειτουργία).
  • Το ανθρακικό ασβέστιο είναι μια καλή πηγή ασβεστίου σε εμπλουτισμένα τρόφιμα, όπως οι χυμοί και το γάλα.

Βασικές Χρήσεις

Τα ανθρακικό ασβέστιο χρησιμοποιείται σε μια ευρεία γκάμα προϊόντων, προσφέροντας βελτιωμένες ιδιότητες σε κάθε ένα από αυτά σύμφωνα με τις ειδικές απαιτήσεις τους.