Το Ελληνικό ICOMOS σας προσκαλεί στη διεθνή επιστημονική συνάντηση με τίτλο “To αξιακό πλαίσιο προστασίας και διαχείρισης χώρων και μνημείων εξόρυξης στην αρχαιότητα. Παρούσες χρήσεις, μελλοντικές συνέργειες”, την οποία διοργανώνει σε συνεργασία με τη Γενική Διεύθυνση Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς και τη Διεύθυνση Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων του ΥΠΠΟΑ.
Η εκδήλωση, εντάσσεται στο πλαίσιο εορτασμού της Παγκόσμιας Ημέρας Μνημείων και Τοποθεσιών που φέτος είναι αφιερωμένη στο αγροτικό τοπίο (rural landscape) και πραγματοποιείται υπό την αιγίδα της Ελληνικής Εθνικής Επιτροπής για την UNESCO, του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού και του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Η παρουσίαση του θέματος διαρθρώνεται σε στρογγυλές τράπεζες με θεματικές ενότητες που αφορούν σε αρχαίους τόπους εξόρυξης σε ολόκληρη της Ελλάδα, στις σύγχρονες θεωρήσεις και χρήσεις τους, καθώς και στο θεσμικό πλαίσιο προστασίας και διαχείρισής τους.
Το θέμα της επιστημονικής συνάντησης έχει ως κεντρικό πυρήνα την προστασία, την ανάδειξη και τη διαχείριση αρχαιολογικών χώρων ή περιοχών που γειτνιάζουν με αυτούς, οι οποίοι σχετίζονται με την εξόρυξη και επεξεργασία μεταλλευμάτων και πετρωμάτων. Υπό αυτό το πρίσμα οι χώροι αυτοί αποτελούν μέρος του αγροτικού τοπίου, το οποίο περιλαμβάνει όλες εκείνες τις περιοχές που συνιστούν προϊόν της αλληλεπίδρασης ανθρώπου και φύσης, συμπεριλαμβανομένων και των χώρων εξόρυξης πετρωμάτων και μεταλλευμάτων. Οι χώροι εξόρυξης συνδέονται με τις βασικές πρώτες ύλες για την εξέλιξη της κοινωνίας και της οικονομίας διαχρονικά. Ο λίθος, ο χαλκός, ο σίδηρος κ.ά. χαρακτήρισαν ολόκληρες χρονικές περιόδους και λειτούργησαν ως βάση ανάπτυξης των αντίστοιχων κοινωνιών.
Ήδη από την αρχαιότητα, στην Ελλάδα, η εξόρυξη και εκμετάλλευση οψιανού, μαρμάρου, αργύρου, χρυσού, σμύριδας κ.ά. αποτέλεσαν την κινητήρια δύναμη για την ανάπτυξη συγκεκριμένων περιοχών με μεγάλη απήχηση στο παγκόσμιο στερέωμα, μέσω του εμπορίου. Σε άλλες χώρες ο σίδηρος, ο κασσίτερος, ο άνθρακας, το αλάτι, οι πολύτιμοι λίθοι κ.ά. δημιούργησαν τη δυναμική της οικονομίας διάφορων περιοχών της γης. Οι αρχαιολογικοί αυτοί χώροι σπάνια προστατεύονται σύμφωνα με τις ανάλογες αρχές διαχείρισης μαζί με το περιβάλλον τους ή τις επαρχιακές οικιστικές δομές, που συνήθως αναπτύσσονται στην εγγύτητά τους και όπου διέμεναν οι άνθρωποι, που τους αξιοποιούσαν. Αυτό οφείλεται, εν μέρει, στο ότι δεν έχουν καταγραφεί ποτέ οι βασικές κατευθυντήριες αρχές που πρέπει να λαμβάνονται υπόψη, τόσο στη χώρα μας όσο και στο εξωτερικό, για τη διαχείριση και διαφύλαξη των χώρων αυτών, που αποτελούν μνημεία ιδιαίτερου ενδιαφέροντος, τόσο για τους φορείς προστασίας και διαχείρισής τους, το ICOMOS και τις επιστημονικές επιτροπές του όσο και για την ίδια την κοινωνία.
Στόχος της επιστημονικής συνάντησης είναι να αναπτυχθεί διάλογος και να γίνει ανταλλαγή απόψεων μεταξύ των σημερινών παραγωγικών δυνάμεων στο χώρο αυτό και των Υπηρεσιών του ΥΠΠΟΑ, της τοπικής αυτοδιοίκησης και της τοπικής κοινωνίας με στόχο πιθανές συνέργειες για τη διατήρηση της ιδιαίτερης και πολύτιμης αυτής κληρονομιάς. Στη συνάντηση θα συμμετάσχουν όχι μόνο οι αρμόδιοι διαχειριστές των χώρων εξόρυξης, ειδικοί μελετητές, εκπρόσωποι εμπλεκόμενων αρμόδιων φορέων (π.χ. Υπουργείων, Περιφερειακής και Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ΜΚΟ κ.τ.λ.) αλλά και επιχειρηματίες που σήμερα δραστηριοποιούνται πλησίον των χώρων αυτών, προκειμένου να συνδεθεί το παρελθόν με το παρόν, ο πολιτισμός με τη βιώσιμη ανάπτυξη.
Επίσης, έχουν κληθεί να συμμετάσχουν εκπρόσωποι από διεθνείς πολιτιστικούς οργανισμούς, όπως της UNESCO, των διεθνών επιστημονικών επιτροπών του ICOMOS και το ICOM. Έτσι, όλοι οι παράγοντες θα συνεισφέρουν, μέσα από τις εισηγήσεις τους, στην κατάρτιση αρχών και την ανταλλαγή τεχνογνωσίας, με στόχο τη βιώσιμη διαχείριση και προβολή των Ελληνικών χώρων εξόρυξης μεταλλευμάτων και ορυκτών.
Η επιστημονική συνάντηση θα διεξαχθεί στις 29-30 Νοεμβρίου 2019. Οι εργασίες της πρώτης μέρας θα φιλοξενηθούν στην Αίθουσα Εκδηλώσεων του ΤΕΕ (Νίκης 4, Αθήνα) και της δεύτερης στο Τεχνολογικό και Πολιτιστικό Πάρκο Λαυρίου.
Τη δεύτερη μέρα του συνεδρίου (30/11) θα πραγματοποιηθεί επίσκεψη στο Ορυκτολογικό Μουσείο Λαυρίου, στις εγκαταστάσεις του Πάρκου και στις αρχαίες μεταλλευτικές εγκαταστάσεις της Λαυρεωτικής, όπου διατηρούνται μνημεία και ποικίλα υλικά τεκμήρια μεταλλευτικής δραστηριότητας από τους αρχαίους χρόνους μέχρι τη σύγχρονη εποχή. To αρχαίο Λαύριο αποτελεί, από το 2003, εγγεγραμμένο μνημείο στον Ελληνικό Ενδεικτικό Κατάλογο Μνημείων, που είναι υποψήφια για ένταξη στον Κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO.
Για τη μετακίνηση των συνέδρων στο Λαύριο, το Σάββατο 30/11/2019, θα μισθωθεί πούλμαν, το οποίο θα αναχωρήσει από το κέντρο της Αθήνας στις 08.00. Παρακαλούμε να δηλώσουν ενδιαφέρον όσοι επιθυμούν να μετακινηθούν με το πούλμαν.
Πηγή: www.oryktosploutos.net