Η επιστροφή στην κανονικότητα, είναι κρίσιμο να συνοδευτεί από παραγωγικές επενδύσεις σε υποδομές, στον ψηφιακό μετασχηματισμό και στην βιώσιμη ανάπτυξη του Ευρωπαϊκού Green Deal, και σε αυτή την κατεύθυνση προϋποθέτει ένα σύγχρονο αδειοδοτικό πλαίσιο και αποτελεσματική περιβαλλοντική νομοθεσία.
Ο νέος νόμος για την Περιβαλλοντική Αδειοδότηση αποτελεί ένα σημαντικό βήμα για τη μετάβαση της χώρας προς ένα πιο βιώσιμο και παραγωγικό αναπτυξιακό υπόδειγμα, σε ένα σύγχρονο και ολοκληρωμένο πλαίσιο, χωρίς καμία έκπτωση στην προστασία του περιβάλλοντος: απλοποιεί σημαντικά την περιβαλλοντική αδειοδότηση και την αδειοδότηση των ΑΠΕ, ρυθμίζοντας θέματα πλαισίων, χρόνων, και χωροθέτησης, επισπεύδοντας τις διαδικασίες και μειώνοντας τη γραφειοκρατία. Αξιοποιεί το πλαίσιο ευθύνης με την αξιοποίηση πιστοποιημένων ιδιωτών αξιολογητών των μελετών περιβαλλοντικών επιπτώσεων, υποστηρικτικά προς τις αδειοδοτούσες αρχές, οι οποίες διατηρούν στο ακέραιο την ευθύνη των εγκρίσεων, και βελτιώνει τη διαχείριση και προστασία του περιβάλλοντος.
Οι σημαντικότερες ρυθμίσεις του νέου νόμου
Απλοποίηση Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης
– Η διάρκεια ισχύος της ΑΕΠΟ αυξάνεται από τα δέκα (10) στα δεκαπέντε (15) έτη, εφόσον δεν επέρχεται μεταβολή των δεδομένων, βάσει των οποίων εκδόθηκε. Παράλληλα, αυξάνεται η παράταση ισχύος από τέσσερα (4) στα έξι (6) έτη, ή από δύο (2) στα τέσσερα (4) έτη, όταν βρίσκεται σε ισχύ πιστοποιημένο Σύστημα Περιβαλλοντικής Διαχείρισης κατά EMAS ή ISO 14001, αντίστοιχα (άρθρο 1).
– Μειώνεται ο συνολικός χρόνος έκδοσης ΑΕΠΟ και προβλέπονται ενέργειες σε περίπτωση που ο χρόνος σε κάθε στάδιο παρέλθει άπρακτος. Στον έλεγχο τυπικής πληρότητας ο φάκελος θεωρείται πλήρης, στην έλλειψη ουσιωδών γνωμοδοτήσεων ο φάκελος παραπέμπεται σε Συμβούλιο Αδειοδότησης (ΚΕΣΠΑ/ΠΕΣΠΑ) εντός είκοσι (20) εργάσιμων ημερών. Στο Συμβούλιο μπορεί να συμμετέχει και ο φορέας, ώστε να εκθέσει τις απόψεις του. Προβλέπεται έκδοση ΑΕΠΟ εντός αποκλειστικής προθεσμίας δέκα (10) εργάσιμων ημερών, από την ολοκλήρωση της διαδικασίας σύνταξης σχεδίου ΑΕΠΟ και σε
περίπτωση παρέλευσης αυτής, έκδοση ΑΕΠΟ από τον Γενικό Γραμματέα Φυσικού Περιβάλλοντος και Υδάτων. (Άρθρα 2 έως 4).
– Τα Συμβούλια Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης (ΚΕΣΠΑ/ΠΕΣΠΑ) συνεδριάζουν τακτικά, ώστε να επιλύονται τυχόν εκκρεμότητες. Συγκεκριμένα, προβλέπεται υποχρεωτική συγκρότηση εντός είκοσι (20) ημερών και δυνατότητα του φορέα του έργου ή της δραστηριότητας να ζητά ή/και να παρίσταται κατά τη συνεδρίαση ή να υποβάλλει υπόμνημα απόψεων (άρθρο 6).
– Προωθούνται και διευκρινίζονται τα θέματα αξιοποίησης πιστοποιημένων αξιολογητών ΜΠΕ. Οι αξιολογητές, θα επιλέγονται από ειδικό μητρώο κατόπιν κλήρωσης και μπορούν να προβαίνουν σε έλεγχο πληρότητας και ενδελεχή έλεγχο της ΜΠΕ, αποστολή της ΜΠΕ στους αρμόδιους δημόσιους φορείς ή υπηρεσίες προς γνωμοδότηση, ανάρτηση της ΜΠΕ σε δημόσια διαβούλευση, υποβολή αιτήματος στον Πρόεδρο του αρμόδιου Συμβουλίου Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης για σύγκλησή του και σύνταξη Σχεδίου ΑΕΠΟ ή αντίστοιχα, Σχεδίου απόφασης απόρριψης. Ο φορέας του έργου ή τις δραστηριότητας δύναται να ζητήσει την ανάθεση σε πιστοποιημένο αξιολογητή (άρθρο 7).
Απλοποίηση Αδειοδότησης ΑΠΕ
Ρυθμίζονται θέματα για τη νέα διαδικασία αδειοδότησης Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (Α.Π.Ε.). Ειδικότερα:
– Ορίζεται το πλαίσιο για τη νέα διαδικασία της Βεβαίωσης Παραγωγού Ηλεκτρικής Ενέργειας οι λεπτομέρειες των διαδικασιών υποβολής αιτήσεων στο Ηλεκτρονικό Μητρώο, και οι ειδικότερες προβλέψεις για τη χρονική ισχύ και τις προϋποθέσεις υποβολής τροποποιήσεων (άρθρα 10-25).
– Ρυθμίζονται ζητήματα χωροθέτησης των σταθμών Α.Π.Ε. (αιολικούς, φωτοβολταϊκούς και μικρούς Υδροηλεκτρικούς Σταθμούς) στις περιοχές με κορεσμένα δίκτυα, όσον αφορά στη δυνατότητα απορρόφησης ισχύος ανά τεχνολογία ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ και τις εδαφικές επικαλύψεις και συγκρούσεις (άρθρα 13-15).
– Εξειδικεύεται το περιεχόμενο του Κανονισμού Βεβαιώσεων Παραγωγού Ηλεκτρικής Ενέργειας από Α.Π.Ε., Σ.Η.Θ.Υ.Α. και Ειδικών Έργων, ο οποίος εγκρίνεται με υπουργική απόφαση (άρθρο 18).
– Ρυθμίζονται θέματα σχετικώς με τη διαδικασία ηλεκτρονικής έκδοσης της Βεβαίωσης Ειδικών Έργων (δικαιολογητικά στοιχεία, αρμόδια όργανα, κ.λπ.) μέσω του Ηλεκτρονικού Μητρώου (άρθρα 19-20).
– Προβλέπονται μεταβατικές διατάξεις μέχρι τη λειτουργία του Ηλεκτρικού Μητρώου (άρθρα 22 έως 25).
Διαχείριση Προστατευόμενων Περιοχών
– Καθορίζονται οι φορείς που συγκροτούν το Εθνικό Σύστημα Διακυβέρνησης της πολιτικής για τις Προστατευόμενες Περιοχές, το οποίο διαρθρώνεται σε κεντρικό και περιφερειακό επίπεδο (άρθρο 26).
– Δημιουργείται κεντρικός φορέας, ο «Οργανισμός Φυσικού Περιβάλλοντος Κλιματικής Αλλαγής» (ΟΦΥΠΕΚΑ) με σκοπό την εφαρμογή της πολιτικής για τη διαχείριση των Προστατευόμενων Περιοχών και την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής (άρθρο 27).
– Συνιστώνται είκοσι τέσσερις (24) Μονάδες Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών (Μ.Δ.Π.Π.) και καθορίζονται οι αρμοδιότητες τους για τις περιοχές ευθύνης τους (άρθρα 34 έως 36).
– Προβλέπεται η εκπόνηση Σχεδίου Δράσης τριετούς χρονικής διάρκειας (2021-2023) με σκοπό τη βελτίωση της πολιτικής για τη διαχείριση των Προστατευμένων Περιοχών (άρθρο 42).
Ζώνες Εντός Προστατευόμενων Περιοχών
– Τροποποιείται το ΠΔ 59/2018 των Χρήσεων Γης, προκειμένου να προστεθούν (4) νέες κατηγορίες γενικών χρήσεων και να προσδιοριστούν οι αντίστοιχες –δυνητικές- ειδικές χρήσεις σε καθεμία, προκειμένου να ολοκληρωθεί με συνεκτικό τρόπο το υπό εξέλιξη έργο για τη χωρική ρύθμιση των προστατευόμενων περιοχών (άρθρο 44).
– Περιγράφονται τα κριτήρια χαρακτηρισμού και οι ζώνες προστασίας των προστατευόμενων
περιοχών. Η προστασία αυτή είναι κλιμακούμενη, καθώς διαφοροποιείται το επίπεδο προστασίας ανά ζώνη (άρθρο 46).
– Προβλέπεται η σύνταξη ειδικών περιβαλλοντικών μελετών και σχεδίων διαχείρισης και ο
καθορισμός χρήσεων γης στις προστατευόμενες περιοχές (άρθρο 47).
– Εισάγονται νέες μεταβατικές διατάξεις για την παραμονή των υφιστάμενων δραστηριοτήτων στις προστατευόμενες περιοχές υπό την προϋπόθεση ότι η παραμονή τους δεν διακινδυνεύει την επίτευξη των στόχων διατήρησης της αντίστοιχης περιοχής (παρ. 3 άρθρο 47).
Ζητήματα Διαχείρισης Αποβλήτων
– Ρυθμίζονται εκ νέου ζητήματα που αφορούν τον Εθνικό και Περιφερειακό Σχεδιασμό Διαχείρισης Αποβλήτων (διάρκεια, διαδικασία αξιολόγησης, αντιμετώπιση προβλημάτων σε έκτακτες ανάγκες). Τα Σχέδια Διαχείρισης καλύπτουν χρονική περίοδο τουλάχιστον δέκα (10) ετών, και αξιολογούνται τουλάχιστον ανά πενταετία (άρθρο 83).
– Εισάγεται η έννοια του Τοπικού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων σε επίπεδο ΟΤΑ Α! βαθμού και ρυθμίζονται ζητήματα που αφορούν στα βιοαπόβλητα που πλέον υποχρεωτικά στις επιχειρήσεις μαζικής εστίασης ανεξαρτήτως δυναμικότητας πρέπει είτε να διαχωρίζονται και να ανακυκλώνονται στην πηγή είτε να συλλέγονται χωριστά και να μην αναμιγνύονται με άλλα είδη αποβλήτων προκειμένου να υποβάλλονται σε ανακύκλωση (άρθρο 84).
– Ρυθμίζονται εκ νέου θέματα αδειών συλλογής και μεταφοράς αποβλήτων (διατηρείται η υποχρέωση έκδοσης άδειας συλλογής και μεταφοράς επικίνδυνων αποβλήτων και καταργείται η υποχρέωση έκδοσης άδειας συλλογής και μεταφοράς μη επικινδύνων αποβλήτων), (άρθρο 85).
– Ρυθμίζονται εκ νέου ζητήματα που αφορούν τη θαλάσσια μεταφορά αστικών στερεών αποβλήτων (άρθρο 86), το Ηλεκτρονικό Μητρώο Αποβλήτων (ΗΜΑ) (άρθρο 87), και την κατασκευή μικρών και μεγάλων Πράσινων Σημείων (για τα οποία απαιτείται έκδοση έγκρισης εργασιών δόμησης μικρής κλίμακας κατά παρέκκλιση των πολεοδομικών διατάξεων) (άρθρο 88).
– Προστίθεται στην άδεια εκτέλεσης οικοδομικών εργασιών η απαίτηση υπογεγραμμένης σύμβασης με Εναλλακτικής Διαχείρισης (ΣΕΔ) Αποβλήτων Εκσκαφών, Κατασκευών και Κατεδαφίσεων (ΑΕΚΚ), ή όπου δεν υπάρχει ΣΕΔ, η υπεύθυνη δήλωση του διαχειριστή των ΑΕΚΚ για τη διασφάλιση της διαχείρισης των παραγόμενων ΑΕΚΚ (άρθρο 89).
Ρυθμίσεις για τους Δασικούς Χάρτες
– Ορίζεται ότι δεν υπάγονται στην δασική νομοθεσία περιοχές που είχαν λάβει χρήση βιομηχανίας με τα προεδρικά διατάγματα που καθορίζουν ζώνες οικιστικού ελέγχου (άρθρο 48).
– Διευκρινίζεται ότι πράξεις της διοίκησης που οδήγησαν σε μεταβολή του δασικού χαρακτήρα μιας έκτασης (άδειες που δόθηκαν με σκοπό τη βιομηχανική και τουριστική ανάπτυξη της χώρας), είναι πράξεις που μετέβαλλαν με σύννομο τρόπο τη χρήση μιας δασικής έκτασης (άρθρο 48).
– Ορίζεται ότι οι αιτήσεις-ενστάσεις για διόρθωση προδήλων σφαλμάτων στους δασικούς χάρτες οι οποίες είχαν απορριφθεί (ως μη αφορώσες σε σφάλματα που θα μπορούσαν να χαρακτηρισθούν ως πρόδηλα) πρέπει τελικώς να διαβιβάζονται στις ΕΠΕΑ προς εξέταση (άρθρο 48).
– Ορίζεται διαδικασία αυτεπάγγελτης εισαγωγής των πράξεων της διοικήσεως στους δασικούς χάρτες και παρέχεται η ευχέρεια στον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας να ρυθμίσει με απόφασή του τις σχετικές λεπτομέρειες (άρθρο 48).
– Αναμορφώνεται το πλαίσιο και επιταχύνεται η διαδικασία εξέτασης των Επιτροπών Εξέτασης Αντιρρήσεων (άρθρο 49).
Λοιπές Διατάξεις
– Εναρμονίζεται η ελληνική νομοθεσία με τις διατάξεις της Οδηγίας 2018/844/ΕΕ για την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων (άρθρα 56-71).
– Ρυθμίζονται ζητήματα λειτουργίας του Ελληνικού Κτηματολογίου (επίλυση ζητημάτων
δυσλειτουργιών των Επιτροπών Ενστάσεων, θέματα στελέχωσης και προσωπικού, θέματα σε σχέση με την ηλεκτρονική υποβολή πράξεων, κλπ. βλ. άρθρα 74-82).
– Αναδιαμορφώνεται ο εθνικός χωρικός σχεδιασμός, οι κατηγορίες αυτού και η σχέση μεταξύ τους (άρθρο 99).
– Ορίζεται ότι για τον προσδιορισμό του απαιτούμενου αριθμού θέσεων στάθμευσης, στις
περιπτώσεις ακινήτων που βρίσκονται σε απόσταση 500 μέτρων από σταθμούς Μέσων Σταθερής Τροχιάς, λαμβάνονται υπόψη οι ζώνες χρήσεων γης που θεσμοθετούνται με Τοπικά ή Ειδικά Πολεοδομικά Σχέδια και εξυπηρετούνται από τα Μ.Σ.Τ. (άρθρο 99).
– Καθορίζεται η διαδικασία έκδοσης οικοδομικής άδειας για την κατασκευή υπόγειων Υδροηλεκτρικών Σταθμών (άρθρο 101).
– Προβλέπεται ότι βιομηχανικές εγκαταστάσεις που έγιναν σε δάση ή δασικές εκτάσεις και έχουν λάβει όλες τις απαιτούμενες άδειες πλην της έγκρισης επέμβασης μπορούν να λάβουν αυτήν μέχρι τις 30 Απριλίου 2021, καθώς αποτελούν επιτρεπτές επεμβάσεις (άρθρο 102).
– Απλουστεύεται η διαδικασία για αδειοδότηση (που περιλαμβάνει και έγκριση επέμβασης)
εγκαταστάσεων άντλησης και εμφιάλωσης νερού σε δασικές εκτάσεις (άρθρο 102 παρ. 4).
– Παρατείνεται η διάρκεια συμβάσεων μίσθωσης δικαιωμάτων έρευνας και διαχείρισης γεωθερμικού πεδίου (άρθρο 103).
– Ρυθμίζονται ζητήματα ως προς την έκδοση αδειών εγκατάστασης και λειτουργίας σταθμών
ηλεκτροπαραγωγής ισχύος έως 50 MW (άρθρο 105).
– Παρέχεται το δικαίωμα σε λατομεία αδρανών υλικών ειδικών χρήσεων που έχουν αποσυνδεθεί από τη βιομηχανική μονάδα δραστηριότητας τους, να τροφοδοτήσουν τις εγκαταστάσεις τους στον ίδιο ή όμορο γεωγραφικά νομό (άρθρο 118 παρ. 4).
– Αίρονται εμπόδια εκμετάλλευσης λατομείων αδρανών υλικών, τα οποία λειτουργούν καλύπτοντας ανάγκες εφοδιασμού της αγοράς, που προορίζονται για ειδικές χρήσεις καθώς και για την εκτέλεση έργων εθνικής σημασίας (άρθρο 118 παρ. 5).
– Επεκτείνεται η ήδη απλοποιημένη διαδικασία της γνωστοποίησης και στις εγκαταστάσεις
εξορυκτικών αποβλήτων και στις εγκαταστάσεις επεξεργασίας υγρών αποβλήτων, οι οποίες είχαν ενταχθεί στις σύνθετες μονάδες επεξεργασίας μεταλλευτικών ορυκτών (άρθρο 119).
– Παρέχονται διευκρινήσεις αναφορικά με τις εγκαταστάσεις εξορυκτικών αποβλήτων (άρθρο 119).
– Παρέχεται η δυνατότητα υλοποίησης σύνθετων έργων ΑΠΕ που είχαν λάβει όλες τις απαιτούμενες άδειες, εγκρίσεις και οριστικές προσφορές όρων σύνδεσης προ της εφαρμογής του νέου καθεστώτος στήριξης των σταθμών ΑΠΕ (άρθρο 124).
– Παρέχεται η δυνατότητα υλοποίησης επενδύσεων ΑΠΕ σε περιοχές με κορεσμένο ηλεκτρικό δίκτυο (άρθρο 125).
– Αυξάνεται το όριο απαλλαγής για την περιβαλλοντική αδειοδότηση φωτοβολταϊκών σταθμών από το 0,5MW στο 1MW (άρθρο 126).
– Αντιμετωπίζονται δυσχέρειες στην αδειοδότηση φωτοβολταϊκών σταθμών λόγω της χρονοβόρας διαδικασίας οριοθέτησης ρέματος (άρθρο 127).
– Ορίζεται ότι οι βιομηχανικές δραστηριότητες που εμπίπτουν στα κεφάλαια II έως VI της Οδηγίας 2010/75/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (L 334), όπως ενσωματώθηκε με την ΚΥΑ 36060/1155/Ε.103/2013 (Β΄ 1450) δεν μπορούν να κατατάσσονται σε διαφορετική περιβαλλοντική κατηγορία εάν ασκούνται εντός Επιχειρηματικών Πάρκων (άρθρο 130 παρ.2).
Πηγή: ΣΕΒ
