Αίτημα του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Μαρμάρου Μ-Θ για την τροποποίηση του άρθρου 7 του νόμου 4399/2016.

Υπόμνημα

Του Σωματείου με την επωνυμία « Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Μαρμάρου Μακεδονίας Θράκης» που εδρεύει στην Καβάλα, οδός Ύδρας 10 και εκπροσωπείται νόμιμα απο την Πρόεδρό του κα. Κωνσταντίνα Λαζή-Αναγνωστοπούλου.

ΘΕΜΑ: Εξαίρεση των λατομείων μαρμάρου και λοιπών λατομικών δραστηριοτήτων από τον Επενδυτικό νόμο 4399/2016

1. Ο Κλάδος

Η σύγχρονη και βιομηχανοποιημένη δραστηριότητα της εξόρυξης και επεξεργασίας του μαρμάρου στην Ελλάδα έχει ξεκινήσει από τη δεκαετία του 1950 και όπως γνωρίζετε, έχει συμβάλλει ιδιαίτερα στην ανάπτυξη της Εθνικής Οικονομίας και ειδικότερα στην αύξηση των εξαγωγών.

Η συμβολή αυτή καταδείχθηκε με ακόμη μεγαλύτερη ευκρίνεια κατά την διάρκεια την πρόσφατης οικονομικής κρίσης αποδεικνύοντας στην πράξη ότι η άσκηση λατομικών δραστηριοτήτων μπορεί να συμβάλλει στην τοπική ανάπτυξη περιοχών με περιορισμένες οικονομικές δραστηριότητες και στη συγκράτηση του πληθυσμού στην ύπαιθρο χώρα.

Σε αυτό συνέβαλε και η  ποιοτική ανωτερότητα του ελληνικού μαρμάρου (χρώματα, φυσικομηχανικά χαρακτηριστικά κλπ) που αποτελεί διαχρονικά σημαντικό συγκριτικό πλεονέκτημα των επιχειρήσεων του κλάδου στις εξαγωγικές δραστηριότητες. Επίσης σημαντική είναι η βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων με διαρθρωτικές αλλαγές στο επιχειρησιακό μοντέλο, την οργάνωση της δουλειάς, την διασφάλιση της ποιότητας των παραγομένων προϊόντων και τέλος την επιτυχή μετεξέλιξη από την απλή πώληση τυποποιημένων προϊόντων μαρμάρου στην παροχή ολοκληρωμένων λύσεων στις αγορές που εξυπηρετούν.

Ενδεικτικά, μόνο στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης, υφίστανται 5 ενεργά λατομικά κέντρα μαρμάρου όπου λειτουργούν περισσότερα από 135 λατομεία (200 άδειες εκμετάλλευσης) καλύπτοντας το μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής αλλά και των εξαγωγών της χώρας σε ποσότητα και αξία (άνω του 90%), ενώ οι εργαζόμενοι της συγκεκριμένης περιφέρειας στον κλάδο εκτιμώνται σε 4.000-5.000 άτομα (βλ. Σχ. 1). Παράλληλα, πέραν των άμεσα εργαζόμενων στον τομέα, το μάρμαρο στηρίζει πολλά άλλα επαγγέλματα και υπηρεσίες της περιοχής, όπως μεταφορές, συσκευασία, υπηρεσίες συντήρησης, τεχνικών κατασκευών, επιστημονικών συνεργατών αλλά ακόμη και του τομέα του τουρισμού, αφού καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους οι πόλεις της Δράμας, της Καβάλας, του Λιμένα Θάσου κ.α., φιλοξενούν επιχειρηματικό κόσμου μαρμάρου.

Στον κλάδο του μαρμάρου σήμερα, δραστηριοποιούνται 150 επιχειρήσεις απασχολώντας άμεσα 4,000 εργαζόμενους περίπου. Στο δείκτη αυτό θα πρέπει ωστόσο να προστεθεί και η έμμεση απασχόληση 2,000 περίπου εργαζομένων σε δραστηριότητες όπως συντηρήσεις εξοπλισμών, μεταφορείς, προμήθειες πετρελαιοειδών κλπ. Το 80% της σημερινής συνολικής Ελληνικής Πρωτογενούς Παραγωγής του μαρμάρου εντοπίζεται στην ευρύτερη περιοχή της Μακεδονίας και Θράκης, εκεί που δραστηριοποιούνται και οι μεγαλύτερες επιχειρήσεις του κλάδου μας.

Το μεγαλύτερο όμως επίτευγμα που πέτυχαν οι επιχειρήσεις μαρμάρου στην περιοχή μας, κατά την τρέχουσα περίοδο, είναι ότι κατάφεραν να αυξήσουν το απασχολούμενο προσωπικό τους και να αποτελόσουν, στηριζόμενες στον καθαρά εξαγωγικό προσανατολισμός τους , επαγγελματική διέξοδο για δεκάδες άνεργους εργαζόμενους του οικοδομικού κλάδου.

2.Τάσεις

Για την διετία 2013-2014, η παραγωγή στο σύνολο των μαρμαρικών προϊόντων και υποπροϊόντων (ογκομάρμαρα, ξοφάρια και λατύπες) σε επίπεδο επικράτειας ξεπέρασε το 1,3 εκατ. τον. ετησίως. Ειδικότερα, σύμφωνα με τα συγκεντρωτικά στοιχεία της υπηρεσίας, η παραγωγή ογκομαρμάρων υπερέβη τα 220 χιλ. κυβ. μ. για το 2013 και τα 232 χιλ. κυβ. μ. για το 2014. Από την παραγωγή αυτή, όπως αναλύεται διεξοδικά παρακάτω, το μεγαλύτερο μέρος εξάγεται κυρίως προς την Κίνα, χώρες της Μέσης Ανατολής, τις ΗΠΑ και σε μικρότερο βαθμό στην ευρωπαϊκή αγορά.

Από το σύνολο παραγωγής της Ελληνικής Επικράτειας, η Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης καταγράφει ποσοστό παραγωγής που ξεπερνά το 90% του συνόλου, επισημαίνοντας την συντριπτική παραγωγική συνεισφορά της, ειδικότερα των νομών Δράμας και Καβάλας, στον κλάδο του μαρμάρου.

Ειδικότερα για το μάρμαρο, η εγχώρια αγορά ογκομαρμάρου εμφανίζει διαχρονική πτώση από το 2008 και μετά (σωρευτική μείωση της τάξης του 28%-29%, βλ. διάγραμμα, πηγή ICAP), ενώ εμφάνισε σημεία στάσης το 2012 και μικρής ανάκαμψης το 2013. Το μεγαλύτερο μέρος της εγχώριας κατανάλωσης καλύπτεται από την εγχώρια εξόρυξη ογκομαρμάρου που πραγματοποιείται από τις επιχειρήσεις του κλάδου.

Την τελευταία πενταετία, αν και σημειώθηκε ανάκαμψη της εγχώριας παραγωγής ογκομαρμάρου, εξαιτίας της αυξημένης ζήτησης για εξαγωγές, ωστόσο η συνολική παραγωγή τελικών προϊόντων μαρμάρου παρουσίασε μείωση, λόγω της καθίζησης της εγχώριας οικοδομικής δραστηριότητας. Η ελληνική αγορά τελικών προϊόντων μαρμάρου την τελευταία πενταετία παρουσίασε σημαντική μείωση, με μέσο ετήσιο ρυθμό 13%. Οι εισαγωγές μαρμάρου διαχρονικά κυμάνθηκαν σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Την τελευταία τριετία ιδιαίτερα, παρατηρείται συρρίκνωση των εισαγωγών, στο επίπεδο των 30-33 εκατ. € ετησίως, εξαιτίας της μειωμένης ζήτησης του μαρμάρου στην εγχώρια αγορά. (Δρ. Π. Τζεφέρη, Δ/νση Πολιτικής και Ερευνών ΥΠΑΠΕΝ (τ. ΥΠΕΚΑ): Η εξορυκτική/μεταλλουργική δραστηριότητα στην Ελλάδα. Στατιστικά δεδομένα 2013- 2014)

Εισαγωγές-Εξαγωγές μαρμάρων και φυσικών λίθων.

Σε αντίθεση με την συρρίκνωση της εσωτερικής αγοράς, τη διετία 2013-2014, συνεχίστηκε ο εξαγωγικός προσανατολισμός του ελληνικού μαρμάρου μέχρι και 75-80% της συνολικής παραγωγής μαρμαρικών προϊόντων. Από το προϊόν που εξάγεται, πάνω από το 40% κατευθύνεται πλέον προς την Κίνα και το υπόλοιπο εξαγόμενο μάρμαρο διατίθεται σε χώρες της Μέσης Ανατολής, στις ΗΠΑ και σε μικρότερο βαθμό στην ευρωπαϊκή αγορά.

Οι εξαγωγές στο σύνολο του τομέα μαρμάρων και προϊόντων φυσικών λίθων σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛ.ΣΤΑΤ) και την επεξεργασία από το ΥΠΑΠΕΝ, ήταν τόσο για το 2014 όσο και για το 2013, στο επίπεδο των 840-860 χιλ τον. και συνολικής αξίας 240-260 εκατ. € συνεχίζοντας έτσι, την ανοδική τους τροχιά που έχει ξεκινήσει από το 2008, όταν η εγχώρια ζήτηση άρχισε να επηρεάζεται από την οικονομική κρίση.

Ειδικότερα, οι εξαγωγές μαρμάρων προς την Κίνα, η οποία αποτελεί πλέον, την σημαντικότερη μαζική αγορά για το ελληνικό μάρμαρο, ανήλθαν για το 2014 σε 443,3 χιλ. τον. (σε σύνολο 776,8 χιλ. τον.) αξίας 91,1 εκατ. € (σε σύνολο 241,7 εκατ. για το 2014), αντιπροσωπεύοντας το 57 % της ποσότητας και το 38% της συνολικής αξίας των ελληνικών εξαγωγών μαρμάρου. Για το 2013 οι αντίστοιχοι αριθμοί ήταν: Ποσότητα εξαγωγών προς την Κίνα 477,3 χιλ. τον. (σε σύνολο 818,8 χιλ. τον.) αξίας 98,6 εκατ. € (σε σύνολο 232 εκατ.), αντιπροσωπεύοντας το 58,3 % της ποσότητας και το 42,5% της συνολικής αξίας των ελληνικών εξαγωγών μαρμάρου.

Εκτός από την Κίνα, σημαντικές αγορές που απορρόφησαν το ελληνικό μάρμαρο για το 2014 ήταν: οι ΗΠΑ (αξία εξαγωγών 14 εκατ. €), τα Ενωμένα Αραβικά Εμιράτα (αξία εξαγωγών 10,8 εκατ. € ), η Σιγκαπούρη (8,1 εκατ. €), το Κατάρ (7,6 εκατ. €), η Ιταλία (6,6 εκατ. ) καί η Τουρκία (6,5 εκατ.). (Δρ. Π. Τζεφέρη, Δ/νση Πολιτικής και Ερευνών ΥΠΑΠΕΝ (τ. ΥΠΕΚΑ): Η εξορυκτική/μεταλλουργική δραστηριότητα στην Ελλάδα. Στατιστικά δεδομένα 2013- 2014)

3.ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ / ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΚΛΑΔΟΥ :

ΔΥΝΑΤΑ ΣΗΜΕΙΑ (STRENGTHS & OPPORTUNITES) :

• 0 κλάδος έχει ήδη πολύ καλή παρουσία στις διεθνείς αγορές τα προηγούμενα χρόνια.

• Είναι παραδοσιακή βιομηχανία και βιοτεχνία στης Ελλάδος και αποτελούν πρώτη ύλη για καλλιτεχνικά έργα.

• Παράγονται προϊόντα υψηλής προστιθέμενης αξίας αμιγώς ελληνικής

• Είναι χαμηλής όχλησης βιομηχανία και βιοτεχνία.

• Σύμφωνα με το ΙΓΜΕ υπάρχει δυνατότητα για αξιοποίηση περισσότερων κοιτασμάτων με νέας τεχνολογίας εργοστάσια.

ΑΣΘΕΝΗ ΣΗΜΕΙΑ (WEAKNESSES) :

• Δαιδαλώδης αδειοδοτική διαδικασία και ακριβή λειτουργία λατομείων και εργοστασίων. Οι εμπλεκόμενοι φορείς είναι δεκάδες.

• Ο κλάδος έχει πληγεί από την πτώση των κατασκευών και την ανυπαρξία τραπεζικού δανεισμού.

• Το image και η αξιοπιστία της Ελλάδας έχει αδίκως υποβαθμιστεί, με αποτέλεσμα την μεγάλη μείωση των τιμών πώλησης. Επίσης απαιτείται πλέον παράδοση και έλεγχος των προϊόντων μας και μεταγενέστερη πληρωμή από τους πελάτες του εξωτερικού.

• Υπάρχει υψηλότατος ανταγωνισμός από εταιρείες με έδρα σε Τουρκικές και λοιπές Ασιατικές χώρες που επιδοτούν τις εξαγωγές, τις προσλήψεις εργαζομένων, τις συμμετοχές σε εκθέσεις κ.α.

• Οι βιοτεχνίες προκειμένου να δημιουργήσουν συγκριτικό πλεονέκτημα έναντι των αξιόλογων ξένων βιομηχανιών πρέπει να έχουν σύγχρονο τεχνολογικό εξοπλισμό που είναι εξαιρετικά ακριβός και απαιτεί εκροή μεγάλων χρηματοροών.

• Απαιτείται ασφάλεια στους χώρους των εργαζομένων με νέας τεχνολογίας εξοπλισμό και μηχανισμούς υγιεινής και ασφάλειας.

• Οι επενδύσεις σε εξοπλισμό για υπόγεια εκμετάλλευση, προτάσεις για την οποία έχουμε ήδη καταθέσει στον υπουργό ΠΕΠΑΝ κο. Σκουρλέτη, είναι εντάσεως κεφαλαίου.

• Χρειαζόμαστε άμεσα ελληνική απάντηση σε ανταλλακτικά και αναλώσιμα. Έτσι δημιουργείται μια νέα προοπτική ανάπτυξης της εγχώριας βιομηχανίας κατασκευής μηχανημάτων και αναλώσιμων στην Ελλάδα.

• Είμαστε αντιμέτωποι με υψηλά κόστη πιστοποιήσεων προϊόντων και υπηρεσιών βάση κοινοτικών οδηγιών.

• Διαπιστώνεται ανεπάρκεια τεχνικών σχολών και εκπαιδευτικού συστήματος για καλλιτεχνικά αλλά και τεχνικά επαγγέλματα.

• Οι προδιαγραφές των δημοσίων έργων δεν προστατεύουν τα ελληνικά προϊόντα με αποτέλεσμα να βάζουμε Τούρκικα μάρμαρα σε ελληνικά σχολεία . Οι Τούρκοι δεν κάνουν το ίδιο.

• Ανυπαρξία προδιαγραφών και οδηγιών κατασκευής τουριστικών καταλυμάτων που να συνδέουν το ελληνικό μάρμαρο που είναι παραδοσιακό υλικό αλλά και «ψυχρό» υλικό κατασκευής σε αντίθεση με τους Ιταλούς, Τούρκους κ.α.

• Αίτημα τροποποίησης του επενδυτικού Νόμου 4399/2016.

Α/τούμαστε την τροποποίηση του άρθρου 7 του νόμου 4399/2016 ως κάτωθι:

• στο άρθρο 7 παρ. 2 στ. Β ‘ του άνω νόμου να γίνει η προσθήκη των της φράσης με υπογράμμιση, ώστε να διαμορφωθεί ως εξής: «Β. Με βάση την «Εθνική Ονοματολογία Οικονομικών Δραστηριοτήτων – Κωδικοί Αριθμοί Δραστηριότητας 2008» [ΥΑ 1100330/1954/ΔΜ/2008 (Β’ 2149) και Εγκ./ Πολ. 1133/2008], και με την επιφύλαξη των άρθρων 52 έως 58:-05- (Εξόρυξη άνθρακα και λιγνίτη) έως και -09- (Υποστηρικτικές δραστηριότητες εξόρυξης), με την επιφύλαξη της παραγράφου 4 στ. δ του παρόντος άρθρου».

• Στο άρθρο 7 παρ. 4 στ. δ ’ να γίνει η προσθήκη στ. δ ’ (με αυτόθροη αναρίθμηση του υφιστάμενου στ. δ’ σε στ. ε’) ως εξής: «δ. Στον τομέα των λατομικών και εν γένει εξορυκτικών εργασιών. κατ’ εξαίρεση υπάγονται στα καθεστώτα ενισχύσεων επενδυτικά σχέδια: αα. κ.ο.κ. (όλες οι δραστηριότητες του κλάδου 08.1 και του κλάδου 09.9» (Σημ. η αρίθμηση αα’ και εφεξής θα ακολουθήσει τους κλάδους της ΥΑ 1100330/1954/ΔΜ/2008 (Β ’ 2149)).