ICOMOS: Το αξιακό πλαίσιο προστασίας χώρων και μνημείων εξόρυξης στην αρχαιότητα

Τα αρχαία λατομεία της Πάρου, Δρ. Ν. Κατσωνοπούλου.
Eltrak - Cat banner ad

Δρ. Πέτρος Τζεφέρης

Με επιτυχία έληξαν οι εργασίες συνεδρίας του ελληνικού ICOMOS με τίτλο “To αξιακό πλαίσιο προστασίας και διαχείρισης χώρων και μνημείων εξόρυξης στην αρχαιότητα. Παρούσες χρήσεις, μελλοντικές συνέργειες”, την οποία διοργάνωσε σε συνεργασία με τη Γενική Διεύθυνση Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς και τη Διεύθυνση Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων του ΥΠΠΟΑ. Την εκδήλωση επιχορήγησε ο ΣΜΕ, Σύνδεσμος Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων.

Stonetech banner ad
Stonetech banner ad

Το θέμα της επιστημονικής συνάντησης είχε ως κεντρικό πυρήνα την προστασία, την ανάδειξη και τη διαχείριση αρχαιολογικών χώρων ή περιοχών που γειτνιάζουν με αυτούς, οι οποίοι σχετίζονται με την εξόρυξη και επεξεργασία μεταλλευμάτων και πετρωμάτων. Στόχος ήταν να αναπτυχθεί διάλογος και να γίνει ανταλλαγή απόψεων μεταξύ των σημερινών παραγωγικών δυνάμεων στο χώρο αυτό και των Υπηρεσιών του ΥΠΠΟΑ, της τοπικής αυτοδιοίκησης και της τοπικής κοινωνίας με πιθανές συνέργειες για τη διατήρηση της ιδιαίτερης και πολύτιμης αυτής κληρονομιάς.

Τη δεύτερη μέρα του συνεδρίου (30/11) οι εργασίες πραγματοποιήθηκαν στις εγκαταστάσεις του Τεχνολογικού Πολιτιστικού Πάρκου του Λαυρίου (Τ.Π.Π.Λ.) και στη συνέχεια έγινε επίσκεψη στο Ορυκτολογικό Μουσείο Λαυρίου και στις αρχαίες μεταλλευτικές εγκαταστάσεις της Λαυρεωτικής.

Λαύριο, πρόταση για διαθεματικό πάρκο παγκόσμιας εμβέλειας υπό την αιγίδα του Δήμου, Δρ. Δ. Μπίτζιος

Δύο λόγια για την εργασία μας που παρουσίασε το Σάββατο 30-11-2019 ο Δρ. Δημ. Μπίτζιος  στο Τεχνολογικό Πολιτιστικό Πάρκο του Λαυρίου (Τ.Π.Π.Λ.) με τίτλο : “Το Λαύριο ως ορόσημο της γεω-μεταλλευτικής βιομηχανικής κληρονομιάς του τόπου μας”. 

Η εργασία είχε ως στόχο να δείξει ότι το Λαύριο είναι ένα μοναδικό μνημείο παγκοσμίως, που συνδυάζει γεωγραφικά και εννοιολογικά Αρχαία και Νεότερη Μεταλλευτική, Βιομηχανική Αρχαιολογία αλλά και Γεω-ορυκτολογική κληρονομιά με τόσο σημαντική μνημειακή πυκνότητα. Η Γεωλογία, η Αρχαία και Νεότερη Μεταλλευτική – Μεταλλουργική Δραστηριότητα παρουσιάζονται άρρηκτα συνδεδεμένα σε ένα ΕΝΙΑΙΟ Διαθεματικό πάρκο συνέργειας για ανάδειξη της Πολιτιστικής Κληρονομιάς με παγκόσμια εμβέλεια. Το Διαθεματικό αυτό Πάρκο προτείνουμε να είναι υπό την αιγίδα του Δήμου Λαυρεωτικής και με τη συνεργασία όλων των εμπλεκομένων φορέων. Επίσης θα μπορούσε κατά τα τακτά χρονικά διαστήματα να οργανώνονται ημερίδες όπου όλες οι ερευνητικές ομάδες από τον Ελληνικό και Διεθνή χώρο που δραστηριοποιούνται σήμερα στη Λαυρεωτική να παρουσιάζουν τις δραστηριότητές τους για να υπάρχει αλληλοενημέρωση καλύπτοντας έτσι το υπάρχον σήμερα κενό.

Τέλος προτείνεται η ένταξη του Διαθεματικού αυτού Πάρκου στην υπό αναθεώρηση από το ΥΠΕν Εθνική Πολιτική (Ε.Π.) αξιοποίησης των Ορυκτών Πρώτων Υλών (ΟΠΥ) με ΔΡΑΣΕΙΣ όπως: η ένταξη και χρηματοδότηση των δράσεων στον Αναπτυξιακό Νόμο, η εκπόνηση διαχειριστικών μελετών, οι θεσμικές μεταρρυθμίσεις του Μεταλλευτικού Κώδικα (Μ.Κ.) για την αξιοποίηση χώρων μετά το πέρας της μεταλλευτικής δραστηριότητας, οι μελέτες σκοπιμότητας- βιωσιμότητας εναλλακτικών χρήσεων, τα προγράμματα μεταλλευτικής περιήγησης κ.α. Επίσης στόχος είναι η εξασφάλιση της δυνατότητας επισκεψιμότητας – οργανωμένα και με ασφάλεια – χαρακτηριστικών υπόγειων μεταλλευτικών εργασιών της μεταλλευτικής δραστηριότητας του 19ου και 20ου αι. για την ενίσχυση ενός εναλλακτικού τουρισμού που θα συμβάλει στην οικονομική ανάπτυξη της περιοχής.

Ο Δήμαρχος Λαυρεωτικής, παρευρέθηκε και ανέπτυξε  το όραμά του για την ανάδειξη της αρχαίας και νεότερης μεταλλευτικής κληρονομιάς και την ένταξη της στα δίκτυα της Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO, παρουσίασε τα προβλήματα που αντιμετωπίζει λόγω γραφειοκρατικών καθυστερήσεων και αρνητικών ενίοτε αποφάσεων του ΥΠΠΟ για έργα βασικών υποδομών και καθημερινότητας και για την προώθηση αναπτυξιακών ενεργειών που αποσκοπούν στην βελτίωση των βοιωτικού επιπέδου των πολιτών του Δήμου.  Ευχόμαστε να βρεθεί η χρυσή τομή και η βέλτιστη λύση ώστε να συνυπάρχει η αναπτυξιακή προοπτική του Λαυρίου με την προστασία και ανάδειξη του απαράμιλλου αρχαιολογικού και νεότερου μνημειακού πλούτου του Λαυρίου.

Συνημμένα και ορισμένες από τις λοιπές εξαιρετικά ενδιαφέρουσες εργασίες που παρουσιάστηκαν στη διημερίδα και οι οποίες θα εμπλουτιστούν με νέες αμέσως μόλις αυτές μας αποσταλούν απο τους συγγραφείς.

Πηγή: www.oryktosploutos.net