ΝΣΚ 131/2017 περί εγγυητικών επιστολών για λατομεία που λειτουργούν σε εκτάσεις αμφισβητούμενης ιδιοκτησίας

Eltrak banner ad

Είναι γνωστό ότι το τεκμήριο κυριότητας υπέρ του Δημοσίου διατηρήθηκε στη σύγχρονη νομοθεσία με τις διατάξεις του άρθρου 62 του ν. 998/1979, οι οποίες ωστόσο εξαιρούν ρητώς του τεκμηρίου τις Περιφέρειες των Πρωτοδικείων των Ιονίων Νήσων, της Κρήτης και των Νομών Λέσβου, Σάμου και Χίου, των νήσων Κυθήρων, Αντικυθήρων και Κυκλάδων και της Μάνης. 

Με τη διάταξη της παρ. 9 του άρθρου 41 του Ν. 4409/2016 (ΦΕΚ 136/Α) έγινε προσπάθεια επίλυσης του ζητήματος έκδοσης αδείας εκμετάλλευσης λατομείων σε  περιοχές για τις οποίες το ιδιοκτησιακό καθεστώς δεν έχει επιλυθεί οριστικά στο πλαίσιο του άρθρου 10 του Ν. 3208/2003.

Stonetech banner ad
Stonetech banner ad
Στην διάταξη αυτή καταρχάς προβλέπεται ότι θα πρέπει να έχει προηγηθεί κατάθεση αγωγής αναγνώρισης κυριότητας ή αίτημα διοικητικής αναγνώρισης κυριότητας του φερόμενου ιδιοκτήτη. Επίσης προβλέπεται η κατάθεση εγγυητικής επιστολής, για τη διασφάλιση καταβολής τυχόν οφειλομένων μισθωμάτων μέχρι να επιλυθεί οριστικά το ιδιοκτησιακό καθεστώς. Σχετικά με το ύψος της εγγυητικής επιστολής καθορίζεται από την οικεία Αποκεντρωμένη Διοίκηση και αντιστοιχεί στο ποσό των μέγιστων, προβλεπομένων από την εκάστοτε ισχύουσα σχετική νομοθεσία, παγίων μισθωμάτων μίας τριετίας.
Αν το ιδιοκτησιακό καθεστώς δεν έχει επιλυθεί αμετάκλητα εντός της πρώτης τριετίας, το ύψος της νέας εγγυητικής επιστολής αντιστοιχεί σε ποσό που περιλαμβάνει, πέραν των παγίων και το σύνολο των αναμενόμενων αναλογικών μισθωμάτων, όπως αυτά καθορίζονται από τις εκάστοτε ισχύουσες σχετικές διατάξεις, με βάση τα αποτελέσματα της δραστηριότητας της προηγούμενης τριετίας. Με ανάλογο τρόπο και διαδικασία καθορίζεται το ύψος της εγγυητικής επιστολής για το πέραν της κάθε τριετίας χρονικό διάστημα, μέχρι την αμετάκλητη επίλυση του ιδιοκτησιακού καθεστώτος.
Μετά την επίλυση της αμφισβήτησης του ιδιοκτησιακού καθεστώτος εάν η έκταση χαρακτηρισθεί ως ιδιωτική, η εγγυητική επιστολή επιστρέφεται, ενώ ανη έκταση χαρακτηρισθεί ως δημόσια, καλείται ο εκμεταλλευτής να συνάψει σύμβαση μίσθωσης με το Ελληνικό Δημόσιο,Πριν την θέσπιση της ανωτέρω διάταξης νόμου, τα παραπάνω εφαρμόστηκαν ως διοικητική πρακτική με ευρεία αποδοχή, σε λατομεία που ήδη λειτουργούσαν σε περιοχές που δεν έχει επιλυθεί το ιδιοκτησιακό καθεστώς και βρίσκονται στη φάση της παράτασης. Στο πλαίσιο εφαρμογής της διοικητικής αυτής πρακτικής έχουν διαπιστωθεί οι κάτωθι επιμέρους περιπτώσεις: α) έχουν εκδοθεί αποφάσεις εγγυητικής επιστολής «για διασφάλιση καταβολής τυχόν οφειλομένων μισθωμάτων» για λατομεία πριν αυτά αδειοδοτηθούν και οι οποίες καλύπτουν το σύνολο του χρόνου αδειοδότησης, οπότε  στην περίπτωση αυτή η έκδοση νέας εγγυητικής του Ν.4409/2016 ακολουθεί απρόσκοπτα την ήδη υπάρχουσα  β) έχουν εκδοθεί ανάλογες αποφάσεις εγγυητικών επιστολών οι οποίες καλύπτουν μερικώς τον χρόνο αδειοδότησης και γ) δεν έχουν εκδοθεί καθόλου ανάλογες αποφάσεις εγγυητικών επιστολών στο παρελθόν, οπότε στην περίπτωση αυτή η έκδοση εγγυητικής του Ν.4409/2016 επιβάλλεται για πρώτη φορά.

Το ερώτημα που τίθεται αφορά  την αναδρομικότητα ή μη της ανωτέρω διάταξης της παρ. 9 του άρθρου 41 του Ν.4409/2016, δηλ. την περίπτωση λατομείων που ήδη λειτουργούν και βρίσκονται στη φάση της παράτασης, οπότε δημιουργείται σύγχυση για τον υπολογισμό του ύψους της εγγυητικής:  αυτή θα πρέπει να υπολογίζεται με βάση τα μισθώματα των προηγούμενων ετών ή με αφετηρία την έκδοση του νόμου; Στην περίπτωση που ληφθούν υπόψιν τα μισθώματα των προηγούμενων ετών, ο τρόπος υπολογισμού θα αφορά πέραν των παγίων και το σύνολο των αναλογικών μισθωμάτων;
ΝΣΚ 131/2017 by tzeferisp on Scribd

Σύμφωνα με την γνωμοδότηση 131/2017 του ΝΣΚ σχετικά με τα ανωτέρω ερωτήματα, η οποία έγινε αποδεκτή από τον Υπουργό Περιβάλλοντος, για τα αμφισβητούμενης ιδιοκτησίας λατομεία που, κατά την έναρξη ισχύος του άρθρου 41 παρ. 9 ν. 4409/2016, λειτουργούν βάσει προσωρινής άδειας εκμετάλλευσης, χωρίς μίσθωση, το ύψος της επιστολής, καθώς και οτιδήποτε σχετίζεται με την έκδοση αυτής, θα οριστεί επί τη βάσει των ανωτέρω διατάξεων, ανεξαρτήτως οιασδήποτε προηγούμενης γενικής ή τοπικής διοικητικής πρακτικής.
 
Μετά τα ανωτέρω θεωρούμε ότι η προτεινόμενη διάταξη συμπλήρωσης του άρθρου 41 παρ. 9 ν. 4409/2016 για τα λειτουργούντα λατομεία σε αμφισβητούμενη περιοχή ειναι  η ακόλουθη:

Λατοµεία της υπόψη κατηγορίας, τα οποία ήδη λειτουργούν µε κατατεθειµένη εγγυητική επιστολή «για διασφάλιση καταβολής τυχόν οφειλομένων μισθωμάτων» , συνεχίζουν τη λειτουργία τους, λογιζόµενης ως ηµεροµηνίας έναρξης υπολογισµού του ύψους της, της ηµεροµηνίας που ξεκίνησε για πρώτη φορά ο υπολογισµός της. 

Τα λατοµεία της υπόψη κατηγορίας, τα οποία ήδη λειτουργούν χωρίς εγγυητική επιστολή, συνεχίζουν τη λειτουργία τους, εφόσον καταθέσουν εγγυητική επιστολή, λογιζόµενης ως ηµεροµηνίας έναρξης υπολογισµού του ύψους της, της ηµεροµηνίας έναρξης ισχύος του Ν. 4409/2016 (Α΄136).

Του Πέτρου Τζεφέρη