Της Κωνσταντίνας Λαζή
Πρόσφατα, ο Συντονιστής της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, της Περιφέρειας δηλαδή που συγκεντρώνει την πλειοψηφία των ενεργών και αναπτυσσόμενων λατομείων μαρμάρου της επικράτειας, εξέδωσε μια εγκύκλιο που αφορά σε αναθεώρηση του τρόπου υπολογισμού των εγγυητικών επιστολών. Βέβαια, όπως φροντίζει από την πρώτη κιόλας σειρά -μετά την πληθώρα παραπομπών σε σχετικά έγγραφα- να ξεκαθαρίσει στους αποδέκτες και ενδιαφερόμενους, η συγκεκριμένη απόφαση θα ισχύσει μέχρι να βγει άλλη σχετική Υπουργική Απόφαση. Το στοιχείο του σουρεαλισμού στην τελευταία πρόταση μπορεί εικάζω να γίνει αντιληπτό.
Με βάσει το όσα προσδιορίζονται στην ανωτέρω εγκύκλιο διπλασιάζεται το ύψος των εγγυητικών επιστολών που απαιτούνται για την περιβαλλοντική αποκατάσταση των λατομείων και δημιουργείται σημαντικό πρόβλημα στις μικρομεσαίες λατομικές επιχειρήσεις, χωρίς κανένα πραγματικό όφελος για το περιβάλλον.
Σε όλη τη σχετική νομοθεσία, ρητά αναφέρεται ότι η αποκατάσταση του λατομείου είναι υποχρέωση του εκμεταλλευτή, θεωρείται δηλαδή έργο ιδιωτικό. Αντίθετα, στην ανωτέρω εγκύκλιο αντιμετωπίζεται ως εν δυνάμει δημόσιο έργο, λαμβάνοντας ως δεδομένο ότι ο εκμεταλλευτής θα αθετήσει τις υποχρεώσεις του.
Ας σταθούμε λίγο στο τελευταίο: προκατάληψη, κατάφωρη αδικία αλλά και νομικά αμφισβητήσιμο βάσει των συνταγματικών αρχών της αναλογικότητας και της ισότητας. Η αντίληψη ότι οι εκμεταλλευτές λατομείων είναι κυνικά όντα που δρουν μόνο με γνώμονα τον οικονομικό πλουτισμό αθετώντας οποιαδήποτε υποχρέωση και ξεφεύγοντας πάντοτε από κάθε τιμωρία, κάτι σαν τους κακούς δηλαδή των παραμυθιών δηλαδή , αποτυπώνεται αρκετά ξεκάθαρα.
Ακόμη, δίνεται η εντύπωση στην εγκύκλιο ότι είναι αναγκαίο το ύψος των εγγυητικών επιστολών να αναπροσαρμοστεί κατ’ αυτόν τον τρόπο για να μπορεί να υλοποιηθεί το έργο και από τρίτη εργολαβική εταιρεία, αποσιωπάται ωστόσο το ύψος των εκπτώσεων που δίνονται σε δημοπρασίες παρόμοιων δημόσιων έργων, καθώς ο υπολογισμός του κόστους αποκατάστασης κατ’ αυτόν τον τρόπο είναι υπερεκτιμημένος.
Η αλλαγή του τρόπου υπολογισμού των εγγυητικών επιστολών για την αποκατάσταση του περιβάλλοντος όπως ορίζει η εγκύκλιος, έρχεται να επιβαρύνει τον ήδη βεβαρημένο προϋπολογισμό των μικρομεσαίων επιχειρήσεων με τραπεζικά έξοδα. Το ετήσιο τραπεζικό κόστος της εγγυητικής επιστολής με τα σημερινά δεδομένα ανέρχεται σε 4% της αξίας της. Κατά συνέπεια σε μια μέση διάρκεια ζωής 30 ετών ενός λατομείου μαρμάρων, ένα ποσό ίσο με το 120% του κόστους των έργων αποκατάστασης καταβάλλεται στις τράπεζες για την τήρηση των εγγυητικών επιστολών, χωρίς να προσφέρει καμία ωφέλεια στο περιβάλλον.
Χρόνος υπάρχει φαντάζομαι για την ηγεσία του ΥΠ.ΕΝ να καλέσει τον κλάδο για να εξεταστεί το ζήτημα των εγγυητικών με γνώμονα τον ορθολογισμό και την ανάπτυξη.
Η Κωνσταντίνα Λαζή είναι απόφοιτος του Τμήματος Ψυχολογίας του ΕΚΠΑ και κάτοχος MSc in Management από το Πανεπιστήμιο Surrey στο Ηνωμένο Βασίλειο. Μητέρα δύο κοριτσιών, μαραθωνοδρόμος, και Διευθύνουσα Σύμβουλος της εταιρείας ΜΑΡΜΑΡΑ ΘΑΣΟΥ Α.Ε.