Στις 8 Ιανουαρίου αναμένεται να κατατεθεί στη Βουλή ο νέος Λατομικός Νόμος

Eltrak banner ad

Σύμφωνα με πληροφορίες, το λατομικό νομοσχέδιο θα εισαχθεί στη Βουλή μαζί με το πολυνομοσχέδιο, το οποίο αναμένεται να κατατεθεί στις 8 Γενάρη. Και αυτό καθώς στις 11 Ιανουαρίου συνεδριάζει το Euroworking Group για να προετοιμάσει το Eurogroup της 22ας Ιανουαρίου, οπότε και αναμένεται η οριστική ολοκλήρωση της τρίτης αξιολόγησης.   Άλλωστε, οι θεσμοί έχουν ξεκαθαρίσει με κάθε τρόπο ότι για να κλείσει εγκαίρως η τρίτη αξιολόγηση στις 22 Ιανουαρίου, θα πρέπει να τηρηθεί το κυβερνητικό χρονοδιάγραμμα, το οποίο προβλέπει ψήφιση του πολυνομοσχεδίου το πολύ ως τις 12 Ιανουαρίου  και το καλύτερο θα ήταν πριν το EWG.

Υπενθυμίζεται ότι ο λατομικός νόμος, που ετέθη σε δημόσια διαβούλευση το καλοκαίρι, αποτελεί έναν πολυ-αναμενόμενο εδώ και αρκετά χρόνια νόμο που στοχεύει να εκσυγχρονίσει αλλά και επαναδιατυπώσει ένα συνονθύλευμα διατάξεων σε ενιαίο κείμενο αλλά και να καταργήσει τις ισχύουσες αποσπασματικές διατάξεις και παρεκκλίσεις  που δημιουργούσαν σύγχυση και  παραβατικότητα. Πράγματι, πριν από σαράντα έτη, θεσπίστηκαν για πρώτη φορά κατά τη διάρκεια της μεταπολιτευτικής περιόδου, διατάξεις για την εκμετάλλευση των λατομείων, αρχής γενόμενης με τον νόμο 669/77. Από τότε έχει δημιουργηθεί ένα περίπλοκο νομικό πλαίσιο που περιλαμβάνει διάσπαρτες διατάξεις σε περισσότερους από 10 νόμους, με αποτέλεσμα τη δυσκολία πρόσβασης των διοικούμενων.

Stonetech banner ad
Stonetech banner ad

Επίσης, τα τελευταία χρόνια, λόγω της εξέλιξης της τεχνολογίας, έχουν επέλθει σημαντικές εξελίξεις τόσο στις μεθόδους εκμετάλλευσης και επεξεργασίας των λατομικών ορυκτών, όσο και στις διαδικασίες αποκατάστασης περιβάλλοντος. Επιπλέον έχει καταστεί σαφής η  αναγκαιότητα εισαγωγής σύγχρονων ορολογιών και τεχνικών που σχετίζονται με την βιώσιμη ανάπτυξη, την κυκλική οικονομία και την ανακύκλωση. Οι εξελίξεις αυτές καθιστούν πλέον αναγκαίο τον εκσυγχρονισμό της νομοθεσίας.

Με βάση τις προηγούμενες παρατηρήσεις, η νομοθετική αυτή πρωτοβουλία στοχεύει: 

α) στη διαμόρφωση ενός ενιαίου θεσμικού πλαισίου για την λειτουργία των εξορυκτικών επιχειρήσεων, που θα εμπερικλείει τις διατάξεις που αφορούν όλες τις κατηγορίες των λατομικών ορυκτών σε ενιαίο κείμενο και θα καταργεί αποσπασματικές διατάξεις της υφιστάμενης νομοθεσίας, προκειμένου να μειωθεί η γραφειοκρατία και να βελτιωθεί η αποδοτικότητα της διοίκησης,
β) στον εκσυγχρονισμό της υφιστάμενης λατομικής νομοθεσίας και τη ρύθμιση ορισμένων ειδικών μεταλλευτικών θεμάτων.

γ) στην απλούστευση της διαδικασίας αδειοδότησης της διενέργειας των εργασιών έρευνας και εκμετάλλευσης τόσο για τον λατομικό όσο και τον μεταλλευτικό τομέα, με στόχο ένα απλό, διαφανές, σαφές και με σταθερούς όρους πλαίσιο.
Παρά  τους προβληματισμούς ορισμένων παραγόντων της διοίκησης, δρομολογήθηκε -παράλληλα με την κατάρτιση του λατομικού νόμου- η ένταξη της εξορυκτικής δραστηριότητας στον Ν.4442/2016 “Νέο πλαίσιο για την άσκηση οικονομικής δραστηριότητας και άλλες διατάξεις“, παράρτημα ομάδα 2η.  Για το λόγο αυτό, η δομή του λατομικού νόμου είναι  ιδιόμορφη και ορισμένα άρθρα του,  αυτά που σχετίζονται με την απλοποίηση της αδειοδοτικής λειτουργίας, αποτελούν ταυτόχρονα κεφάλαια και για τον Ν.4442/2016, ο οποίος έτσι εντάσσει μια ακόμη δραστηριότητα, την εξορυκτική.
Στα άρθρα αυτά εφαρμόζεται  ο βασικός κανόνας της αλλαγής που επέρχεται για τις ρυθμιζόμενες δραστηριότητες, ήτοι η υπαγωγή τους στο καθεστώς γνωστοποίησης. Ούτως, κατά την αντίληψη που διαπνέει το πλαίσιο άσκησης οικονομικών δραστηριοτήτων σύμφωνα με τον ν. 4442/2016, οι λατομικές δραστηριότητες όταν αυτές πρόκειται να ασκηθούν σε ιδιωτική έκταση υπόκεινται σε γνωστοποίηση ενώ όταν πρόκειται να ασκηθούν σε δημόσια ή δημοτική, σε έγκριση. 
Πράγματι, εφεξής, η δραστηριότητα της διενέργειας ερευνητικών/εξορυκτικών εργασιών για λατομικά ορυκτά σε ιδιωτική έκταση δεν αποτελεί αντικείμενο αδειοδότησης αλλά γνωστοποίησης του άρθρου 5 του ν. 4442/2016.  Ειδικότερα, το άρθρο 5 ορίζει ότι η γνωστοποίηση πραγματοποιείται αποκλειστικά µέσω του Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος. Ωστόσο, μέχρι την ενεργοποίησή του, η γνωστοποίηση υποβάλλεται από το φορέα της οικονομικής δραστηριότητας πριν την έναρξη των ερευνητικών/εξορυκτικών εργασιών προς την αρμόδια Διεύθυνση της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης, η οποία υποχρεούται να την κοινοποιεί αμελλητί στις αρμόδιες αρχές προκειμένου αυτές να ασκήσουν τα ελεγκτικά τους καθήκοντα. Επισημαίνεται ότι η γνωστοποίηση εκμετάλλευσης προαπαιτεί, μεταξύ άλλων, την ΑΕΠΟ, η οποία πρέπει να είναι εγκεκριμένη και να βρίσκεται σε ισχύ.

Αντίστοιχα, η διενέργεια ερευνητικών/εξορυκτικών εργασιών σε δημόσια ή δημοτική έκταση για τα λατομικά ορυκτά υπόκειται σε καθεστώς έγκρισης. Ακολουθεί η κατάρτιση της συμβολαιογραφικής πράξης μίσθωσης, η οποία επέχει θέση έγκρισης του άρθρου 7 του ν.4442/2016, αντίγραφο της οποίας κοινοποιείται επίσης σε όλες τις συναρμόδιες υπηρεσίες.

Ανάλογες ρυθμίσεις έχουν γίνει αναφορικά με την διενέργεια ερευνητικών εργασιών σε μεταλλευτικούς χώρους για την διαπίστωση μεταλλευτικών ορυκτών του άρθρου 2 του ν.δ. 210/1973 (προβλέπεται γνωστοποίηση για την έρευνα μετά τη σύσταση της μεταλλειοκτησίας, όταν από αυτήν δεν επέρχεται καμία επέμβαση επί του εδάφους) αλλά και την εγκατάσταση εντός μεταλλευτικών χώρων μη σύνθετων ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων, υποστηρικτικών της εξόρυξης ή εγκαταστάσεων βοηθητικών των μεταλλευτικών εργασιών καθώς και εγκαταστάσεων απλής μηχανικής επεξεργασίας του μεταλλεύματος, οι οποίες επίσης υπόκεινται σε καθεστώς γνωστοποίησης.

Του Πέτρου Τζεφέρη