Η ανακοίνωση του προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών, Donald Trump, για την επιβολή νέων δασμών στις ευρωπαϊκές εισαγωγές έχει προκαλέσει μεγάλη ανησυχία στον ιταλικό κλάδο του μαρμάρου. Οι επιχειρηματίες της Carrara, ενός από τα σημαντικότερα κέντρα επεξεργασίας μαρμάρου στον κόσμο, φοβούνται σοβαρές οικονομικές συνέπειες. Καθώς αναμένεται περισσότερη σαφήνεια σχετικά με τα ακριβή ποσοστά των δασμών, η Confindustria, η κορυφαία ένωση βιομηχανιών της Ιταλίας, παρακολουθεί στενά την κατάσταση.
Ο Matteo Venturi, πρόεδρος της Confindustria Toscana Centro e Costa, εξέφρασε την ανησυχία του για τις πιθανές επιπτώσεις. “Οι ΗΠΑ αποτελούν τη σημαντικότερη αγορά για το επεξεργασμένο ιταλικό μάρμαρο, ιδιαίτερα για αυτό της Carrara”, δήλωσε. Το 2023, η εξαγωγή επεξεργασμένου μαρμάρου ανήλθε στα 372 εκατομμύρια ευρώ, εκ των οποίων τα 150 εκατομμύρια κατευθύνθηκαν στην αμερικανική αγορά. Μόνο στους πρώτους εννέα μήνες του 2024, οι εξαγωγές προς τις Ηνωμένες Πολιτείες έφτασαν τα 137 εκατομμύρια ευρώ, επιβεβαιώνοντας τη μεγάλη εξάρτηση του τομέα από τη συγκεκριμένη αγορά.
Ο Matteo Venturi θυμάται μια παρόμοια κατάσταση κατά την πρώτη θητεία του Donald Trump, όταν οι δασμοί επιβλήθηκαν στο κινεζικό μάρμαρο και γρανίτη. “Αυτό οδήγησε σε αύξηση του κόστους των κατασκευών στις ΗΠΑ και μείωση της ζήτησης”, εξηγεί. Αν επιβληθούν δασμοί και στο ιταλικό και ευρωπαϊκό μάρμαρο, η εξαγωγή θα μειωθεί δραματικά, προκαλώντας αλυσιδωτές αντιδράσεις στην αύξηση του κόστους κατασκευών στις Ηνωμένες Πολιτείες. Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε μείωση της ζήτησης οικοδομικών υλικών γενικότερα, πλήττοντας όχι μόνο το μάρμαρο, αλλά και την απασχόληση και τις σχετικές βιομηχανίες στην Ιταλία.
Η Confindustria Toscana Centro e Costa βρίσκεται ήδη σε επικοινωνία με την ιταλική κυβέρνηση για την εξέταση πιθανών διπλωματικών και φορολογικών μέτρων αντίδρασης. “Είναι απαραίτητη μια συντονισμένη ευρωπαϊκή απάντηση, ώστε ο ιταλικός κλάδος μαρμάρου να μη δεχθεί πλήγμα χωρίς αντίμετρα”, τονίζει ο Venturi. Παρόλο που γίνονται προσπάθειες για τη διαφοροποίηση των αγορών, ο ίδιος αναγνωρίζει ότι, τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα, η αμερικανική αγορά παραμένει αναντικατάστατη.
Η επαρχία της Massa Carrara βρίσκεται ήδη σε μια εύθραυστη οικονομική κατάσταση, καθιστώντας τον κλάδο του μαρμάρου ζωτικής σημασίας για τη σταθερότητα της τοπικής βιομηχανίας. Μια κρίση στον τομέα αυτόν δε θα επηρεάσει μόνο τις εξορυκτικές και επεξεργαστικές επιχειρήσεις, αλλά και ολόκληρη την αλυσίδα προμηθευτών και υπηρεσιών που εξαρτώνται από αυτές. Επιπλέον, η Massa Carrara φιλοξενεί μεγάλες βιομηχανίες μεταλλουργίας, μεταξύ αυτών και πολυεθνικές, που ενδέχεται να επανεξετάσουν την παρουσία τους στην Ιταλία και την Ευρώπη εάν η οικονομική κατάσταση επιδεινωθεί.
Για να αποτραπεί η φυγή βιομηχανιών και να μειωθούν οι οικονομικές επιπτώσεις, είναι απαραίτητο να διατηρηθεί η ελκυστικότητα της περιοχής. Ο Matteo Venturi υπογραμμίζει την ανάγκη για έντονη διπλωματική δράση προκειμένου να προστατευτεί η ιταλική βιομηχανία μαρμάρου από δασμούς που θα μπορούσαν να αποβούν καταστροφικοί. Οι επόμενοι μήνες θα είναι κρίσιμοι για το μέλλον αυτού του ιστορικού κλάδου και την παγκόσμια ανταγωνιστικότητά του.