Του Πέτρου Τζεφέρη
Η μέθοδος κοπής με σύρμα χρησιμοποιείται τόσο κατά το στάδιο εξόρυξης όγκων μαρμάρων και άλλων διακοσμητικών πετρωμάτων στο λατομείο, όσο και στα στάδια επεξεργασίας τους στο χώρο του εργοστασίου, ακριβώς επειδή προσφέρει σημαντικά πλεονεκτήματα.
Η κατακόρυφη αύξηση στη χρήση των συρματοκοπών (και των αλυσοπριόνων) τα τελευταία χρόνο στον Ελλαδικό χώρο για την εξορυκτική διαδικασία στα λατομεία μαρμάρων, οδήγησε μοιραία σε αύξηση των ατυχημάτων που σχετίζονται με τη χρήση των συγκεκριμένων μηχανών.
Το βασικότερο πρόβλημα είναι η παθητική ασφάλεια για την περίπτωση που το σύρμα με τις “διαμαντένιες” πέρλες σπάσει, οπότε τα ατυχήματα είναι συνήθως σοβαρά. Επίσης, το ζήτημα της ενεργητικής ασφάλειας που σχετίζεται λοιπές διεργασίες (μεταφορά, τοποθέτηση, σφήνες, σκάλες, συντήρηση κλπ) και που ποτέ δεν μάθαμε μέχρι σήμερα να τo βλέπουμε ως προτεραιότητα στον τόπο μας
Η προβληματική η οποία έχει δημιουργηθεί δεν είναι προφανώς καινούργια και δεν αφορά μόνο τα ελληνικά δεδομένα. Ηδη η ΕΕ και οι Ευρωπαϊκοί Οργανισμοί Τυποποίησης έχουν θεσπίσει Ευρωπαϊκό πρότυπο για την ασφαλή χρήση των αδαμαντοφόρων συρματοκοπών , το οποίο μάλιστα πρόσφατα ανανεώθηκε με το νέο πρότυπο BS EN 15163:2017 «Machines and installations for the exploitation and processing of natural stone – Safety – Requirements for diamond wire saws»
Νέο Ευρωπαϊκό Πρότυπο BS EN 15163:2017
Αντίστοιχα πρότυπα έχουν θεσπιστεί και για τη χρήση των αλυσοπριόνων.
Επισημαίνεται ότι τα Ευρωπαϊκά Πρότυπα (European Norms ή EN), όπως το ανωτέρω, καταρτίζονται βάσει εντολής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και παρέχουν κανόνες, ώστε να ικανοποιούνται οι απαιτήσεις για την Υγιεινή και Ασφάλεια στο συγκεκριμένο επιμέρους τομέα.
Επίσης υπάρχουν και τα Εναρμονισμένα Ευρωπαϊκά Πρότυπα (Harmonized European Norms ή Harmonized ENs) τα οποία αποτελούν υλοποίηση απαιτήσεων Ευρωπαϊκών Κατευθυντήριων Οδηγιών (European Directives).
Κάθε Ευρωπαϊκό Πρότυπο μελετάται και διαμορφώνεται από ειδική Τεχνική Επιτροπή (Technical Committee) ενός από τους τρεις αναγνωρισμένους Ευρωπαϊκούς Οργανισμούς Τυποποίησης (European Standards Organisations):
- CEN – European Committee for Standardization
- CENELEC – European Committee for Electrotechnical Standardization
- ETSI – European Telecommunications Standards Institute
Ο Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Μαρμάρου Μακεδονίας Θράκης (ΣΕΜΜΘ) ανακήρυξε το 2017 ως έτος ασφαλείας και ήδη στο πλαίσιο αυτό έχει προσπαθήσει να δώσει λύσεις προς την κατεύθυνση αυτή με την συγκρότηση ομάδος εργασίας για το θέμα. Η εσωτερική διαβούλευση και οι προτάσεις του ad hoc group οδήγησαν σε βελτίωση των οδηγιών προς τους χειριστές αλλά και της Εκτίμησης του Επαγγελματικού Κινδύνου για την χρήση των συγκεκριμένων μηχανών. Επίσης, διενεργήθηκαν σεμινάρια για την ασφαλή χρήση της συρματοκοπής στους λατομικούς χώρους. Τα σεμινάρια βρήκαν σημαντική απήχηση και βελτίωσαν το επίπεδο επιμόρφωσης των εργαζομένων για τους κινδύνους και την μεθοδολογία αντιμετώπισή τους.
Σεμινάριο ΣΕΜΜΘ: Η χρήση της συρματοκοπής στα λατομεία Μαρμάρου
Στη Θάσο διοργάνωσε ο ΣΕΜΜΘ το 2ο Σεμινάριο Ασφαλείας για την ασφαλή χρήση συρματοκοπής
Diamond wire cutting: failure modes, risks for safety and workers’ protection
Η ασφάλεια των συρματοκοπών