Μάρμαρο κι αλάτι στο Σχολείο Καλών Τεχνών της Τήνου

Eltrak - Cat banner ad

Η Τήνος, όπως όλες οι Κυκλάδες, αλλάζει πρόσωπο τον χειμώνα. Το καλοκαίρι η καρδιά του νησιού χτυπά στη Μεγάλη Κολυμπήθρα, την ημέρα, και στο μπαρ του Κουρσάρου, τη νύχτα. Οταν όμως επιβληθεί το φθινόπωρο και οι επισκέπτες εγκαταλείψουν το τοπίο των θερινών τους αναμνήσεων, το νησί βρίσκει τους δικούς του ρυθμούς. O παλμός του πλέον εναρμονίζεται με τα χτυπήματα των καλεμιών που σμιλεύουν το μάρμαρο στον Πύργο, ένα χωριό 24 χιλιόμετρα ανατολικά του λιμανιού της Χώρας.

Εκεί λειτουργεί, από το 1955, το Προπαρασκευαστικό Επαγγελματικό Σχολείο Καλών Τεχνών Πανόρμου στο οποίο αυτή τη στιγμή φοιτούν 25 σπουδαστές. Βέβαια, η Ιστορία αυτού του χωριού, αλλά και ολόκληρης της Οξω Μεριάς της Τήνου, είναι σφυρηλατημένη με το μάρμαρο και την επεξεργασία του πολλά χρόνια πριν από την ίδρυση του Σχολείου. Η περιοχή υπήρξε κέντρο μαρμαροτεχνικής ήδη από την περίοδο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και το χωριό γέννησε κάποιους από τους πιο σπουδαίους καλλιτέχνες του 19ου αιώνα: τον Νικηφόρο Λύτρα, τον Δημήτρη Φιλιππότη και, φυσικά, τον Γιαννούλη Χαλεπά.

Stonetech banner ad
Stonetech banner ad

Ο Λεωνίδας Χαλεπάς, διευθυντής του Σχολείου, γλύπτης και καθηγητής Γλυπτικής, είναι δισέγγονος του αδελφού του Γιαννούλη. Εξηγεί όμως ότι ο λόγος για τον οποίο αποφάσισε να έρθει στην Τήνο πριν από οκτώ χρόνια δεν έχει να κάνει με την καταγωγή του. «Το γνώριζα από πολύ παλιά το Σχολείο γιατί είχα συμφοιτητές στη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας που ήταν αριστούχοι απόφοιτοι του Σχολείου μας. Ήταν εξαιρετικοί συνάδελφοι».

Οι δύο πρώτοι στη βαθμολογία απόφοιτοι από το Σχολείο της Τήνου, τότε όπως και τώρα, μπορούν να συνεχίσουν τις σπουδές τους στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών χωρίς εξετάσεις. Φοιτώντας στην ΑΣΚΤ έφερναν εκτός από την προσωπική τους ιδιοσυγκρασία και τη μέθοδο που διδάχτηκαν στο Σχολείο.

«Είχαν μια αφοβία με το υλικό», εξηγεί ο κ. Χαλεπάς. «Το ξέραν, το κατείχαν, είχε περάσει βαθιά μέσα τους και η συνύπαρξη μαζί τους ήταν πολύ εποικοδομητική. Θα ξυπνούσαν το πρωί και οκτώ η ώρα θα ήταν εκεί. Ήταν δουλευταράδες τα παιδιά, ήταν εργάτες, δουλεύανε πειθαρχημένα, με τα χέρια. Και είναι σημαντικό στην τέχνη –χωρίς να σημαίνει ότι μέσα από αυτό προκύπτει κάποιος ορισμός της– να βλέπεις αυτόν τον συνδυασμό, το διανοητικό και το ψυχικό, μαζί με το χειρωνακτικό κομμάτι, ας το πούμε συμβολικά “μυαλό”, “καρδιά” και “χέρια” να συνεργάζονται».

‘Ολα αυτά τα χαρακτηριστικά, η Ιστορία, το αντικείμενο, η τοποθεσία, το κλίμα, οι χαρακτήρες των σπουδαστών και των καθηγητών δημιουργούν ένα Σχολείο Καλών Τεχνών πραγματικά μοναδικό στον κόσμο. «Πρέπει να προστατευθούν και να διατηρηθούν το μοναδικό αντικείμενο, οι πανάρχαιες τακτικές που διδάσκονται και η ιδιαίτερη φυσιογνωμία του Σχολείου», υπογραμμίζει ο κ. Χαλεπάς. «Έχει σμιλευτεί όλα τα χρόνια της λειτουργίας του και έχει τις ρίζες του πολύ πριν από την ίδρυσή του».

Σε αυτό θα συμβάλει και η ικανοποίηση του χρόνιου αιτήματος του Σχολείου από το υπουργείο Πολιτισμού, για την επέκταση των κτιριακών του εγκαταστάσεων και την προμήθεια υλικοτεχνικού εξοπλισμού, δημιουργώντας, όπως αναφέρει και ο διευθυντής χαρακτηριστικά, «τις προϋποθέσεις του μέλλοντος για το Σχολείο».

Βγαίνοντας από αυτό το Σχολείο, κάποιοι θα συνεχίσουν τις σπουδές τους στην ΑΣΚΤ, κάποιοι θα ασχοληθούν με την τέχνη ή με το μάρμαρο και κάποιοι θα εργαστούν ως μαρμαροτεχνίτες στην αποκατάσταση, την αναστήλωση και τη θεραπεία αρχαιολογικών μνημείων στο ΥΠΠΟΑ, καθώς το υπουργείο προτιμά απόφοιτους από την Τήνο για τις συγκεκριμένες θέσεις.

«Το βρίσκω συγκλονιστικό ότι θα πρέπει κάποια στιγμή τα παιδιά που θα φύγουν από ’δώ να πάνε να πιάσουν στα χέρια τους τον Επικούρειο Απόλλωνα, τα έργα του Ικτίνου, για παράδειγμα», λέει ο κ. Χαλεπάς. «Χρειαζόμαστε παιδιά που όταν θα πιάσουν μια πετρούλα να την τοποθετήσουν σε ένα έργο να έχουν την απαραίτητη ευαισθησία, να έχουν περάσει αυτή τη δημιουργική διαδικασία της γλυπτικής, της ενασχόλησης με αυτό το θείο υλικό, για να μπορούν να νιώσουν όλα τα ειδοποιά χαρακτηριστικά της τέχνης. Μόνο έτσι τα μάτια από όλη την υδρόγειο που θα περάσουν μπροστά από το μνημείο αυτό, θα μπορέσουν να το δουν με την απαραίτητη γνησιότητα. Χωρίς να του έχουν αφαιρέσει ή προσθέσει τίποτα. Πώς να σας πω… Να το δείξουν σε όλο του το μεγαλείο».

Πηγή: Protagon.gr