Με παρουσία σε Κίνα, Νοτιοανατολική Ασία, Κόλπο, Αμερική και Ευρώπη, η Ελλάδα είναι ο τέταρτος μεγαλύτερος εξαγωγέας μαρμάρου και πλακών στον κόσμο, εξάγοντας το 76% της παραγωγής της σε περίπου 120 χώρες. Ο κλάδος απασχολεί 6.500 εργαζόμενους άμεσα ενώ η συνολική συνεισφορά στην απασχόληση φτάνει τους 18.000 εργαζόμενους. Αυτό μεταφράζεται σε 1,5 δισ. δολάρια σε παγκόσμια ζήτηση για ελληνικό μάρμαρο.
Η διαδικασία της εξόρυξης
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ικτίνος, η εκμετάλλευση μαρμάρου γίνεται είτε επιφανειακά, είτε υπόγεια. Η υπόγεια εξόρυξη δίνει τη δυνατότητα να βελτιστοποιηθεί η αξιοποίηση των κοιτασμάτων για τα οποία η επιφανειακή τους εκμετάλλευση δεν μπορεί να γίνει είτε για λόγους προστασίας του περιβάλλοντος, είτε για οικονομικούς λόγους. Στις χώρες του Ευρωπαϊκού Νότου η ανάπτυξη υπόγειων εκμεταλλεύσεων μαρμάρου έχει μεγάλη ιστορία αλλά και ένα δυναμικό παρόν. Τις πλέον σημαντικές και μεγάλες σε αριθμό εκμεταλλεύσεις έχει η Ιταλία. Ακολουθούν κατά σειρά η Ισπανία, η Κροατία και η Πορτογαλία. Ακόμα, σημαντικές εκμεταλλεύσεις υπάρχουν και σε άλλες χώρες της Ευρώπης και Αμερικής.
Στην Ελλάδα, η υπόγεια εξόρυξη πέραν από τα μεταλλεία, έχει δειλά αρχίσει να εφαρμόζεται στα λατομεία μαρμάρων με την μέθοδο θαλάμων και στύλων, συνδυαστικά με την επιφανειακή εκμετάλλευση. Αν εξαιρέσει κανείς την μεμονωμένη περίπτωση “Σακιώτη Λαυρίου” στις αρχές του 20ου αι., η υπόγεια εξόρυξη λατομικών ορυκτών στην σύγχρονη εποχή ξεκίνησε από την δεκαετία του ’90 στο Λατομείο του Διονύσου (Διονυσοβούνι Αττικής) και στη συνέχεια στο λατομείο της ίδιας εταιρίας στο Βώλακα Δράμας.
Ακολούθησαν οι εταιρείες που ασχολούνται με το ελληνικό μάρμαρο στην Βόρεια κυρίως Ελλάδα, Περιφέρεια Αν. Μακεδονίας-Θράκης, με την ίδια μέθοδο “θαλάμων και στύλων”. Επίσης στο Βώλακα και στο Γρανίτη Δράμας, όπου οι φυσικο-μηχανικές ιδιότητες των πετρωμάτων το επιτρέπουν. Σήμερα, στην Ελλάδα υπάρχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον επέκτασης υλοποίησης της υπόγειας µεθόδου και σε άλλα λατομεία μαρμάρων. Μάλιστα σε περιπτώσεις όπου το επιτρέπουν τα τεχνικά δεδομένα, επιβάλλεται λόγω περιβαλλοντικών ζητημάτων που σχετίζονται με την ελαχιστοποίηση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος. Ενδεικτικά, στη νήσο Θάσο, όπου υφίστανται ζητήματα συνύπαρξης με την μεγάλη τουριστική ανάπτυξη του νησιού. Στην θέση στην περιοχή του Κεχρόκαμπου Καβάλας όπου εξορύσσεται το ιδιαίτερα εμπορικό ελληνικό μάρμαρο τύπου Νέστου, η περιοχή έχει ενταχθεί σε θεσμική ζώνη περιβαλλοντικής προστασίας. Επιπλέον η υπόγεια προσπέλαση του κοιτάσματος αποτελεί τη μόνη ορθολογική λύση αξιοποίησης του κοιτάσματος.
Κόστος & χρόνος εξόρυξης
Σύμφωνα με την Ικτίνος το κόστος παραγωγής για το 2021 διαμορφώθηκε στα 70 ευρώ ανά τόνο παραγωγής και η παραγωγή συνολικά ήταν 105.000 τόνοι μαρμάρου. Για το 2022 η εταιρεία εκτιμά ότι το κόστος παραγωγής θα ξεπεράσει τα 90 ευρώ ανά τόνο λόγω της μεγάλης αύξησης των καυσίμων και του ηλεκτρικού ρεύματος. Από το λατομείο του Βώλακα της Ικτίνος κατά το έτος 2021 εξορύχθηκαν συνολικά 380.000 τόνοι κοιτάσματος, από τα οποία παρήχθησαν 105.000 τόνοι εμπορεύσιμων ογκομαρμάρων. Η μέση μηνιαία παραγωγή του λατομείου ήταν 8500 τόνοι, η εβδομαδιαία ήταν 2000 τόνοι, ενώ η ημερήσια κυμαινόταν στους 450 τόνους που αντιστοιχούσε σε μέση ημερήσια διακίνηση 15 φορτίων.
Επεξεργασία – Στάδια διακίνησης Ογκομαρμάρων
Μετά την εξόρυξη των ογκομαρμάρων πραγματοποιείται επεξεργασία τους σε εργοστάσια κοπής ογκομαρμάρων. Η επεξεργασία των ογκομαρμάρων στα εργοστάσια κοπής περιλαμβάνει:
- Στην πρώτη φάση κοπή σε τελάρο για παραγωγή αγυάλιστων πλακών
- Στη συνέχεια ακολουθεί είτε η λείανση των πλακών αυτών και η συσκευασία τους και διακίνηση τους στις αγορές
- Είτε η περαιτέρω επεξεργασία τους που περιλαμβάνει κοπή και τυποποίηση σε μικρότερες διαστάσεις (καδρέτα) όπου ομοίως γυαλίζονται, συσκευάζονται και διακινούνται.
Από τα εργοστάσια επεξεργασίας τα άνω προϊόντα διακινούνται:
- Είτε σε αποθήκες χονδρικής πώλησης σε Ελλάδα και εξωτερικό
- Είτε απευθείας σε κατασκευαστικά έργα όταν πρόκειται για ειδικές παραγγελίες.
Πηγή: buildexpogreece.com
