Σύμφωνα με την Αμερικανική Εθνική Ένωση Οικοδόμων, το 82% των κατασκευαστικών εταιρειών θεωρούν ότι η κύρια ανησυχία τους είναι η έλλειψη οικοδόμων. Τα στοιχεία δείχνουν ότι η μέση ηλικία του εργατικού δυναμικού αυξάνεται ταχύτερα από ποτέ: το UK Chartered Institute of Building αναφέρει ότι ο αριθμός των εργαζομένων άνω των 60 ετών αυξάνεται ταχύτερα και το σύνολο κάτω των 30 μειώνεται ταχύτερα από οποιοδήποτε άλλη ομάδα.
Η συγκέντρωση και η διαχείριση ταλέντων αποτελεί πάγια πρόκληση για τον κατασκευαστικό τομέα. Όπως λέει ο Brendan Bechtel, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του ομίλου Bechtel: “Η δουλειά μας είναι μια επιχείρηση ανθρώπων που εξαρτάται από την ανάπτυξη των πιο ικανών ομάδων έργου στον κόσμο.” Πρόκειται για μια πρόκληση που θα επιδεινωθεί τα επόμενα χρόνια, όχι αποκλειστικά στις κατασκευές. Μια πρόσφατη έκθεση του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ προειδοποιεί πώς μπορεί να αποδειχθεί η δυσάρεστη εξέλιξη στην απασχόληση: η συνεχιζόμενη μεταβλητότητα της ζήτησης και της σύνθεσης του εργατικού δυναμικού, η έλλειψη εξειδικευμένου εργατικού δυναμικού, που οφείλεται στις δημογραφικές μετατοπίσεις και η ζήτηση για νέα και ευρύτερα σύνολα δεξιοτήτων σε όλα τα επίπεδα, με γνώμονα την ολοένα αυξανόμενη τεχνολογία.
Σε μια πρόσφατη έρευνα στον κατασκευαστικό κλάδο, που διεξήχθη για το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ, με περισσότερους από 100 ερωτηθέντες, το 77% των ερωτηθέντων συμφώνησε ότι ο κλάδος δεν κάνει αρκετά για να προσελκύσει και να διατηρήσει τα ταλέντα ενώ κανένας από τους ερωτηθέντες δεν συμφώνησε πλήρως ότι η βιομηχανία δεν επενδύει αρκετά στις προσλήψεις.
Εδώ είναι 8 πράγματα που μπορεί να κάνει η βιομηχανία για να προσελκύσει περισσότερα ταλέντα:
Προτεραιότητα στη διαχείριση των ταλέντων
Παραδοσιακά, η διαχείριση του εργατικού δυναμικού στον τομέα των κατασκευών ήταν ισοδύναμη με τη ζωή ενός κύκλου άνθησης – απόσβεσης: οι προσλήψεις και οι απολύσεις ακολούθησαν τη γενική τάση της οικονομίας. Ωστόσο, η λύση του προβλήματος στη διαχείριση των ταλέντων απαιτεί μια θεμελιωδώς πιο μακροπρόθεσμη προσέγγιση. Το πρώτο βήμα αφορά τον στρατηγικό προγραμματισμό του εργατικού δυναμικού: δηλαδή τη στρατηγική σκέψη για τη μελλοντικές ανάγκες της εταιρείας όσον αφορά την ποσότητα και την ποιότητα των δεξιοτήτων και την πιθανή διαθεσιμότητα αυτών των δεξιοτήτων, για συστηματικό προγραμματισμό των προσλήψεων, της διατήρησης και της κατάρτισης.
Με μια γρήγορη ματιά στα δημογραφικά στοιχεία της κατασκευαστικής βιομηχανίας μπορείτε να δείτε πόσο σημαντικός είναι ο προγραμματισμός: η μέση ηλικία των οικοδόμων στις ΗΠΑ είναι 43. Στο Ηνωμένο Βασίλειο 700 χιλ. επιπρόσθετοι οικοδόμοι χρειάζονται τα επόμενα πέντε χρόνια για να επιτύχουν το στόχο της κυβέρνησης για 1 εκατ. κατοικίες (σύμφωνα με την έκθεση Farmer).
Οι ανησυχίες δεν αφορούν μόνο τη μελλοντική ποσότητα αλλά και την ποιότητα του ειδικευμένου εργατικού δυναμικού. Ο κλάδος των κατασκευών βρίσκεται σε φάση γρήγορου ψηφιακού μετασχηματισμού – μέσω τεχνολογιών αποδιοργάνωσης, όπως η προσομοίωση κτιρίων (BIM), η ασύρματη ανίχνευση, τα μεγάλα δεδομένα (Big Data) και αναλύσεις, η 3D εκτύπωση και ο αυτόνομος εξοπλισμός. Αυτό θέτει τη βιομηχανία σε ανταγωνισμό με εταιρείες τεχνολογίας όπως η Google ή η Apple, τους επιστήμονες δεδομένων και τους ειδικούς της πληροφορικής.
Για τους διευθύνοντες συμβούλους στον τομέα των κατασκευών, η διαχείριση των ανθρώπων και των ταλέντων πρέπει να καταστεί κορυφαία προτεραιότητα, διότι για τους σπουδαστές και τους νέους επαγγελματίες αποτελεί ήδη βασικό παράγοντα στην επιλογή του εργοδότη.
Αναζωογόνηση της εταιρικής κουλτούρας
Όταν ο Elon Musk, εκνευρισμένος από την κυκλοφορία στο Λος Άντζελες, ανέφερε στο Twitter την πρόθεσή του να αναπτύξει μια σήραγγα (Hyperloop) και να δημιουργήσει υπόγεια οδοστρώματα, πολλοί άνθρωποι θεωρούσαν ότι πρόκειται για μια ακόμη τρελή ιδέα που βγαίνει από την Silicon Valley. Ορισμένοι συμμετέχοντες στην κατασκευαστική βιομηχανία, όμως, συμπεριλαμβανομένης της γερμανικής τεχνικής Herrenknecht, το πήραν πολύ πιο σοβαρά.
Θέτοντας τολμηρά οράματα και δημιουργώντας μια κουλτούρα που δεν πτοείται από την παράδοση, ο Elon Musk και άλλοι επιτυχημένοι πρωτοπόροι καταφέρνουν να προσελκύσουν τα καλύτερα ταλέντα από πολύ διαφορετικούς τομείς αψηφώντας τις κλασσικές πρακτικές της βιομηχανίας. Αντίθετα, πολλές ή περισσότερες κατασκευαστικές εταιρείες χαρακτηρίζονται από τον συντηρητικό «φόβο της αποτυχίας», της εταιρικής κουλτούρας εγκλωβισμένοι στην οργανωτική αδράνεια. Η καλλιέργεια είναι ένας μαγνήτης ταλέντων και οι κατασκευαστικές εταιρείες πρέπει να εφαρμόσουν μια εταιρική κουλτούρα που να προκαλεί το status quo και να αγκαλιάζει ολόψυχα την καινοτομία. Ένα παράδειγμα: ορισμένες επιχειρήσεις άρχισαν να καταστρέφουν τις παραδοσιακές ιεραρχίες μέσω της “αντίστροφης καθοδήγησης”, δηλαδή αναθέτουν στους νέους εργαζομένους το καθήκον να καθοδηγούν τα εγκατεστημένα στελέχη.
Επένδυση στην ποικιλομορφία
Το «αντρικές δουλειές» μπορεί να ανήκει στο παρελθόν αλλά αυτό το είδος εργατικού δυναμικού κυριαρχεί ευρέως στη βιομηχανία κατασκευών: οι άνδρες εργαζόμενοι με μηχανικό υπόβαθρο εξακολουθούν να κυριαρχούν, παρά τις δημογραφικές αλλαγές και τον ψηφιακό μετασχηματισμό της βιομηχανίας. Οι κατασκευαστικές εταιρείες πρέπει πραγματικά να αξιοποιήσουν μη παραδοσιακές δεξαμενές άντλησης προσωπικού: γυναίκες με τεχνολογικές γνώσεις και ικανότητες σε πληροφορική και μεγάλα δεδομένα (Big Data). Μια πρόσφατη μελέτη του Boston Consulting Group βρήκε μια σαφή σύνδεση μεταξύ της ποικιλομορφίας του εργατικού δυναμικού και της καινοτομίας – μικτές ομάδες με διαφορετικό υπόβαθρο και επαγγελματική σταδιοδρομία τείνουν να έχουν ιδιαίτερα ισχυρό αντίκτυπο. Καθώς ο κατασκευαστικός κλάδος συνεχίζει τον μετασχηματισμό που βασίζεται στην τεχνολογία, χρειάζεται όλο και περισσότερο διαφορετικά και πιο ευέλικτα σύνολα ικανοτήτων και οι επιχειρήσεις πρέπει να προσλαμβάνουν όχι μόνο τις υφιστάμενες δεξιότητες αλλά και τις δυνατότητες.
Το πλεονέκτημα της τεχνολογίας και της καινοτομίας
Υιοθετώντας την καινοτομία και τις νέες τεχνολογίες, οι κατασκευαστικές εταιρείες προετοιμάζονται για το μέλλον αντιμετωπίζοντας ταυτόχρονα την πρόκληση της εύρεσης ταλέντων. Η αυξημένη αυτοματοποίηση, η προετοιμασία εκτός εργοταξίου, τα νέα εργαλεία συνεργασίας, είναι εξελίξεις που θα συμβάλουν στην αύξηση της παραγωγικότητας (και των μισθών) καθώς και στη μείωση του χρόνου (δύο βασικές επιθυμίες των ερωτηθέντων στην έρευνα). Ορισμένες καινοτομίες που είναι πλέον τυποποιημένες στην αυτοκινητοβιομηχανία – εξωσκελετοί, συνεργασία ανθρώπου – ρομπότ και εργονομικές διαδικασίες εργασίας – θα μπορούσαν επίσης να ωφελήσουν τις εργασίες κατασκευής, καθιστώντας τες λιγότερο φυσικά απαιτητικές και καλύτερα προσαρμοσμένες στην γήρανση του εργατικού δυναμικού.
Ενίσχυση της δια βίου μάθησης και της εξέλιξης της σταδιοδρομίας
Η έρευνα μας έδειξε ότι για τους σπουδαστές και τους νέους επαγγελματίες μία από τις πιο ελκυστικές πτυχές μιας πιθανής δουλειάς (δεύτερον, μόνο με ενδιαφέρον περιεχόμενο) είναι η εκμάθηση και η εξέλιξη της σταδιοδρομίας (L & D). Ωστόσο, μόνο το 48% των ερωτηθέντων διαπίστωσε ότι ο κατασκευαστικός κλάδος πληροί τις προσδοκίες τους ως προς αυτό. Η συνεχής παραγωγή L & D είναι ιδιαίτερα σημαντική σε ένα ριζικά μεταβαλλόμενο περιβάλλον του κλάδου που απαιτεί διαφορετικές δεξιότητες. Οι κατασκευαστικές εταιρείες θα πρέπει να ενσωματώσουν τη συνεχή L & D στην κουλτούρα τους, είτε μέσω εσωτερικών ακαδημιών είτε μέσω εταιρικών σχέσεων με εξωτερικά ιδρύματα κατάρτισης ή και με τα δύο.
Δημιουργία σχετικών κινήτρων
Κανένα σχόλιο σχετικά με το θέμα του ταλέντου δεν θα ήταν πλήρες χωρίς κάποια αναφορά στις διαφορετικές προτεραιότητες των γενεών. Τα σημερινά νέα ταλέντα, πέρα από τα πακέτα μισθών και τα οφέλη, τονίζουν την ευελιξία, το σκοπό και την ηθική. Πολλές εταιρείες στον τομέα της τεχνολογίας έχουν ήδη προσαρμόσει τα συστήματα προσλήψεων και διατήρησής τους ώστε να αντικατοπτρίζουν αυτές τις νέες προτεραιότητες. Οι κατασκευαστικές εταιρείες πρέπει να αναβαθμίσουν την λειτουργία τους εάν θέλουν να είναι ανταγωνιστικές στην αναζήτηση ταλέντων.
Επαναπροσδιορισμός της δημόσιας εικόνας του κατασκευαστικού τομέα
Η κατασκευή εξακολουθεί να έχει μια “θαμπή και βρώμικη” εικόνα αυτήν τη στιγμή, αλλά οι εταιρείες είναι σε καλή θέση για να δημιουργήσουν μια πιο ελκυστική εικόνα, πιο δυναμική και purpose – driven. Στην έρευνα μας, οι επαγγελματίες του κλάδου ανέφεραν υπερήφανα τον ευεργετικό αντίκτυπό τους στην κοινωνία (“χτίζουμε πράγματα”), τη συμβολή τους στην εθνική ανάπτυξη και τη δέσμευσή τους σε ορισμένες από τις σοβαρές σύγχρονες προκλήσεις όπως η αστικοποίηση και η κλιματική αλλαγή.
Είναι αλήθεια ότι ο κατασκευαστικός τομέας αντιπροσωπεύει το 6% του παγκόσμιου Α.Ε.Π., δημιουργεί το φυσικό περιβάλλον για όλους τους άλλους κλάδους για να ανθίσουν, ενώ επηρεάζει άμεσα την ποιότητα ζωής όλων μέσω των κοινωνικών υποδομών όπως η στέγαση, τα νοσοκομεία, τα συστήματα μεταφορών, τα σχολεία και τα θέατρα. Επιπλέον, οι κατασκευές και τα τεχνικά επιτεύγματα – όπως είναι οι πυραμίδες της Αιγύπτου, το Κολοσσαίο, η διώρυγα του Παναμά, οι ουρανοξύστες, πάντα γοήτευαν τους ανθρώπους και συνεχίζουν να το κάνουν. Οι κατασκευαστικές εταιρείες θα πρέπει να συνεργάζονται περισσότερο για την επικοινωνία του αντίκτυπου αυτού αναμεταδίδοντας τις συναρπαστικές τους ιστορίες ευρύτερα μέσω των κοινωνικών μέσων. Οι εταιρείες πρέπει να ξεκινήσουν από νωρίς, να πάνε στα σχολεία και τα πανεπιστήμια για να διαμορφώσουν ενεργά την εικόνα της βιομηχανίας.
Συστηματική συνεργασία
Οι επτά παραπάνω ενέργειες θα χρειαστούν κάποιο χρονικό διάστημα για να υλοποιηθούν και σίγουρα θα πάρουν χρόνο για να πετύχουν. Απαιτούν μια μετατόπιση του παραδείγματος που εκτείνεται σε όλο το οικοσύστημα κατασκευής. Ένας κρίσιμος παράγοντας διευκόλυνσης θα είναι η συνεργασία μεταξύ των εταιρειών – η ενίσχυση των συνεργιών και ο συντονισμός των εκστρατειών.
Η συνεργασία με εξωτερικούς οργανισμούς είναι εξίσου σημαντική – με τα πανεπιστήμια, για παράδειγμα, στην παροχή συνεχών L & D επαγγελματιών στον τομέα των κατασκευών και στην προσαρμογή των προγραμμάτων σπουδών στις μελλοντικές ανάγκες της βιομηχανίας. Ένα εντυπωσιακό παράδειγμα, αξιοποιώντας τη νέα μορφή Massive Open Online Courses (MOOCs), είναι το Construction Project Management and Planning Specialization του Πανεπιστημίου της Κολούμπια, το οποίο συγκεντρώνει 20 ηγέτες της βιομηχανίας από διαφορετικές εταιρείες.
Οι διάφορες δράσεις θα απαιτήσουν την σταθερή δέσμευση από τους ενδιαφερόμενους φορείς της βιομηχανίας και συχνά μια σημαντική οικονομική επένδυση. Όπως πάντα, κάθε επένδυση πρέπει να βασίζεται σε μια σαφή στρατηγική και πρέπει να προετοιμαστεί προσεκτικά για να αποπληρωθεί στο μέλλον. Η αποτυχία σε μια γενναιόδωρη επένδυση στο ταλέντο θα ήταν σίγουρα κοντόφθαλμη.
Πηγή: www.weforum.org
