Εκταμιεύσεις για νέα δάνεια της τάξεως των 5 – 5,5 δισ. ευρώ, προγραμματίζουν για φέτος οι τράπεζες, υλοποιώντας το πρώτο ουσιαστικό άνοιγμα της στρόφιγγας για παροχή ρευστότητας στην πραγματική Οικονομία.
Οι νέες χρηματοδοτήσεις που θα κατευθυνθούν στις επιχειρήσεις και δη στις μικρομεσαίες, θα καταστούν εφικτές από τη βελτίωση των συνθηκών ρευστότητας των τραπεζών, αλλά και από τις πωλήσεις “κόκκινων” δανείων. Σε επίπεδο ρευστότητας, οι τράπεζες στοχεύουν στην πλήρη απεξάρτησή τους από τον δανεισμό του ELA εντός του έτους (ήδη η Εθνική Τράπεζα βρίσκεται εκτός ELA από τα τέλη του 2017), ενώ προβλέπουν ότι θα έχουν αύξηση καταθέσεων 5 – 6 δισ. ευρώ (σημειώνεται ότι οι καταθέσεις ιδιωτών αυξήθηκαν κατά 2,5 δισ. ευρώ τον Δεκέμβριο 2017). Στα 6 δισ. ευρώ, τουλάχιστον, αναμένονται φέτος και οι πωλήσεις μη εξυπηρετούμενων δανείων.
Το σύνολο των χορηγήσεων των τραπεζών στον ιδιωτικό τομέα (επιχειρήσεις και νοικοκυριά) έχει υποχωρήσει στα 183,560 δισ. ευρώ (Δεκέμβριος 2017), με το κλείσιμο της στρόφιγγας της τραπεζικής χρηματοδότησης από τον Ιούνιο του 2015 και την επιβολή των capital controls, να έχει αποστερήσει από την Οικονομία πόρους περίπου 25 δισ. ευρώ (χορηγήσεις Ιουνίου 2015 στα 208,130 δισ. ευρώ).
Σημειώνεται ότι από τα υψηλά των χορηγήσεων των τραπεζών τον Ιούνιο 2010 (259,986 δισ. ευρώ), η χρηματοδότηση της Οικονομίας έχει συρρικνωθεί κατά 76,5 δισ. ευρώ, με τον δανεισμό επιχειρήσεων και νοικοκυριών να έχει επιστρέψει σήμερα στα επίπεδα Φεβρουαρίου 2007.
Η αύξηση των χορηγήσεων είναι ζωτικής σημασίας για το τραπεζικό σύστημα και θα εξαρτηθεί από την ταχύτητα μείωσης των μη εξυπηρετούμενων δανείων και τον ρυθμό ανάκαμψης της Οικονομίας. Την αλληλεξάρτηση μείωσης των μη εξυπηρετούμενων δανείων και αύξησης των χορηγήσεων έχει μελετήσει η ΤτΕ. Όπως έχει διαπιστώσει, ενώ μία αύξηση του αποθέματος των τραπεζικών κεφαλαίων κατά 1% συντελεί, μετά την πάροδο λιγότερο από τριών τριμήνων, σε άνοδο του ετήσιου ρυθμού μεταβολής της χρηματοδότησης προς τον ιδιωτικό τομέα κατά 0,1 της ποσοστιαίας μονάδας, μία άνοδος του δείκτη μη εξυπηρετούμενων δανείων κατά 1 ποσοστιαία μονάδα συμβάλλει, μετά το ίδιο χρονικό διάστημα, σε περιορισμό του ρυθμού μεταβολής των τραπεζικών δανείων κατά σχεδόν 1 ποσοστιαία μονάδα.
Η συρρίκνωση της πιστωτικής επέκτασης των ελληνικών τραπεζών τα τελευταία χρόνια είναι δραματική, γεγονός που έρχεται σε ευθεία αντίθεση με την ανάκαμψη των πιστοδοτήσεων που παρατηρείται στην υπόλοιπη Ευρώπη, αλλά και σε χώρες των Βαλκανίων όπου οι νέες χορηγήσεις αυξάνουν με ρυθμό ακόμη και έως 9%.
Η πιστωτική επέκταση στην Ελλάδα παραμένει ακόμη σε αρνητικό ρυθμό, με τον ετήσιο ρυθμό μεταβολής της συνολικής χρηματοδότησης του ιδιωτικού τομέα να διαμορφώνεται στο -0,9% τον Δεκέμβριο 2017. Ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής της χρηματοδότησης των νοικοκυριών παραμένει με τη μεγαλύτερη συρρίκνωση (-2,3%), ενώ τα πρώτα σημάδια ανάκαμψης δείχνει η χρηματοδότηση των επιχειρήσεων (0,3% τον Δεκέμβριο 2017 από 0,0% τον Νοέμβριο) και σταδιακά, αν και παραμένει αρνητική (-0,2%), η χρηματοδότηση των ελευθέρων επαγγελματιών, των αγροτών και των ατομικών επιχειρήσεων.
Σύμφωνα με τις τράπεζες, η σταθεροποίηση της ζήτησης για πιστοδοτήσεις εκ μέρους των επιχειρήσεων, άρχισε να φαίνεται από το β΄ και γ΄ τρίμηνο του 2017. Ήδη συγκεκριμένοι κλάδοι έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον για περισσότερες πιστοδοτήσεις, όπως ο τομέας των νεοφυών μικρομεσαίων επιχειρήσεων, αλλά και επιχειρήσεις που προάγουν την απασχόληση των νέων. Από την άλλη πλευρά, οι τράπεζες στοχεύουν στη χορήγηση δανείων σε εκείνες τις επιχειρήσεις, που δραστηριοποιούνται σε κλάδους με υψηλή προστιθέμενη αξία (τουρισμός, υποδομές κ.λπ.).
Συγκεκριμένα, οι τράπεζες, σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ), έχουν επεκτείνει τις χορηγήσεις δανείων για επενδυτικούς σκοπούς ή και δάνεια κεφαλαίου κίνησης σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις και επιχειρήσεις μεσαίας κεφαλαιοποίησης που δραστηριοποιούνται στη γεωργία, τον τουρισμό, τη μεταποίηση, τις υπηρεσίες και άλλους τομείς. Ακόμη, μια συστημική τράπεζα, η Τράπεζα Πειραιώς, έχει προχωρήσει σε συνεργασία με την ΕΤΕπ, το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων (ΕΤαΕ) και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (EBRD) για την έκδοση καλυμμένων ομολογιών με στόχο τη χρηματοδότηση επενδύσεων μικρομεσαίων επιχειρήσεων 700 εκατ. ευρώ.
Της Νένας Μαλλιάρα
Πηγή: www.capital.gr
